مطالعه انتشار کنه های نرم (Argasidae) در اماکن داخلی و بررسی آلودگی اورنیتودروس تولوزانی به بورلیا پرسیکا در شهرستان بیجار استان کردستان سال 1382

بیماری های منتقله توسط کنه ها از جمله تب راجعه از مشکلات بهداشتی ایران می باشد. ناقل بیماری تب راجعه کنه اورنیتودروس تولوزانی و عامل آن بورلیا پرسیکا می باشد. در طول سال 1382در مجموع 36 مورد بیماری تب راجعه از استان کردستان گزارش شده است که 34 مورد آن مربوط به شهرستان بیجار می باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی انتشار کنه های نرم در اماکن داخلی و همچنین بررسی آلودگی اورنیتودوروس تولوزانی به بورلیا پرسیکا در شهرستان بیجار انجام شد.
به منظور بررسی انتشار کنه های نرم در اماکن داخلی و میزان آلودگی آن به بورلیا در شهرستان بیجار ابتدا 20 روستا با جمعیت بالاتر از 10 خانوار بطور تصادفی انتخاب و از زمستان 81 تا پاییز 82 در چهار نوبت (چهار فصل سال) اقدام به جمع آوری کنه های نرم از اماکن داخلی شد. نمونه های جمع آوری شده جهت تشخیص به آزمایشگاه منتقل و با کمک کلیدهای معتبر کنه شناسی تشخیص داده شدند. برای تعیین آلودگی کنه های اورنیتودروس تولوزانی به بورلیاپرسیکا با استفاده از وسایل مورد نیاز کنه ها له و سوسپانسیون حاصل از آنها به موش سوری و خوکچه هندی تزریق شد. داده های بدست آمده وارد نرم افزار آماری Spss گردید و با استفاده از این نرم افزار و آمار توصیفی نسبت به تجزیه و تحلیل داده ها اقدام شد.
درطول چهار فصل صید کنه ها 8537 کنه نرم جمع آوری شد، اورنیتودروس با فراوانی نسبی 3/54% و آرگاس با فراوانی نسبی 7/45% دو جنس صید شده بودند. فراوانی نسبی گونه اورنیتودروس تولوزانی 7/6% تعیین گردید، و در بین گونه های دیگر بیشترین وفور مربوط به گونه اورنیتودروس لاهورنسیس با 6/47% و کمترین وفور مربوط به آرگاس رفلکسوس با 07/0% بود. همچنین آرگاس پرسیکوس دارای فراوانی نسبی 7/45% بود. کنه های اورنیتودوروس تولوزانی جمع آوری شده از نظر آلودگی به بورلیا پرسیکا مورد ارزیابی قرار گرفت، در 3% کنه ها که مربوط به دو فصل بهار و تابستان بود آلودگی مشاهده شد.
پیک فعالیت کنه اورنیتودوروس تولوزانی اواخر فصل تابستان تعیین شد که با پیک فعالیت بیماری تب راجعه کنه ای در منطقه همخوانی دارد.در مقایسه با مناطق دیگر در این مطالعه نسبت صید کنه اورنیتودوروس تولوزانی به سایر گونه ها در مقایسه با استان همدان بیشتر و از استان آذربایجان غربی کمتر می باشد. آلودگی مشاهده شده در کنه ها مربوط به روستای گل بلاغ، دهستان سیاه منصور بوده که در همسایگی شهرستان تکاب (استان آذربایجان غربی) می باشد، این استان از مناطق آندمیک شناخته شده بیماری تب راجعه است.