موسیقی درمانی بعنوان درمان غیر دارویی برای سالمندان : مروری سیستماتیک

محرک های موسیقی بر احساسات، شناخت و سایر ویژگی های انسان، در سلامتی یا بیماری تاثیر گذارند. امروزه تعداد فزاینده ای از مراکز مراقبت های بهداشتی، امکانات توانبخشی و برنامه های روزانه سالمندان، موسیقی درمانی را به عنوان یک مداخله غیرتهاجمی و پایدار، مفید می شناسند. این مرور سیستماتیک با هدف بررسی کاربردهای موسیقی درمانی در سالمندان انجام پذیرفته است.

پژوهش حاضر با هدف مروری نظام مند در زمینه تاثیرات موسیقی درمانی در سالمندان، منطبق بر اصل پریزما و به روش توصیفی- تحلیلی انجام گردید. بدین منظور جستجوی استانداردی در پایگاه های معتبر استنادی، براساس کلید واژه های: موسیقی درمانی، فعالیت موسیقی، سالمندی و درمان غیر دارویی برای سالمندان، در مقالات چاپ شده در بازه زمانی بین سال های2010 تا 2023، انجام شد. پس از غربالگری نهایی متن کامل 19 مقاله استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.

براساس تفسیر یافته های کیفی (محتوایی) مقالات مشخص گردید تاثیرات موسیقی درمانی در سالمندان را می توان در سه حوزه اعصاب و روانشناختی، حسی- حرکتی و اجتماعی قرار داد، از طرفی طبق تحلیل متن مقالات دریافتیم روش های مختلف موسیقی درمانی از جمله: آواز خوانی، پخش موسیقی و نواختن ساز، برای ارتقاء سلامت جسمی و روانی، توانبخشی حسی- حرکتی، درمان افسردگی، بهبود کیفیت خواب، کاهش احساس تنهایی، بهبود علایم آلزایمر، بهبود ارتباطات کلامی و همچنین بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان مفید می باشند.

مطالعه حاضر نشان داد موسیقی درمانی تاثیرات قابل توجهی در دوره سالمندی دارد. لذا می توان در راستای بهبود و افزایش عملکردهای شناختی، روانشناختی و سلامتی سالمندان با توجه به امکانات فرهنگی- اجتماعی در مراکز درمانی و بهداشتی، توسط متخصصین آموزش دیده بطور موثر و به موقع از مداخلات موسیقی درمانی استفاده کرد.