تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت های نهم و دهم؛ بر اساس تئوری جیمز روزنا

سیاست خارجی از آن حیث که به تنظیم مناسبات بازیگر در عرصه روابط خارجی اش دلالت دارد، حوزه ای متفاوت از سیاست داخلی ارزیابی می شود. به همین دلیل است که بسیاری از تحلیلگران اقتضای ماهیت این حوزه از سیاست را نوعی عدم قطعیت می دانند. با روی کار آمدن دولت های نهم و دهم، گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران از صلح مردم سالار اسلامی به سیاست عدالت محور تغییر کرد. از خصوصیات قابل توجه گفتمان جدید می توان به زیر سوال بردن هنجارهای بین المللی، به چالش کشیدن سیاست قدرت های بزرگ، بازبینی در سیاست ایران بر مبنای اولویت تنظیم روابط بر گسترش روابط و ضرورت تعامل با ملت ها و جنبش های عدالت خواه جهان اشاره کرد. تلاش نگارنده در این مقاله معطوف به بررسی علل و عوامل این تغییر در دو سطح تحلیل محیط بین المللی و محیط داخلی بر اساس تیوری جیمز روزنا می باشد و قصد دارد تا در چارچوب این نظریه، عامل محیط بین المللی و عامل فرد را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و معتقد است که عامل ذکر شده بیشتر از سایر عوامل مانند (نقش، حکومت و جامعه) نقش ایفا می کند.