بررسی رابطه شاخص های غبارناکی با عمق اپتیکی ریزگردها در محدوده تالاب هورالعظیم

پدیده گرد و غبار در سال های اخیر یکی از مهم ترین چالش های محیط زیستی بوده که فعالیت های مخرب انسانی باعث تشدید این پدیده شده است. با توجه به این که امروزه تالاب ها در تعادل آب و هوا و هم چنین جلوگیری از ورود ریزگردها نقش اساسی دارند، پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه عمق اپتیکی ذرات آیروسل ها (AOD) با شاخص های زمینی غبارناکی در محدوده تالاب هورالعظیم انجام شد. بدین منظور، محصول روزانه AOD، باندهای سنجنده مودیس و داده های ساعتی رخدادهای گرد و غبار مربوط به 3 ایستگاه هواشناسی اهواز، صفی آباد و مسجد سلیمان در بازه زمانی 18 ساله (2000-2018) از منابع تامین آنها، اخذ گردید. از داده های ساعتی ثبت شده در ایستگاه های سینوپتیک برای محاسبه شاخص طوفان گرد و غبار  (DSI) و  از باندهای سنجنده مودیس برای استخراج شاخص های BTD، BTDI، TIIDI، TDI، Miller و NDDI استفاده شد. از روش رگرسیون خطی و غیرخطی برای تحلیل ارتباط شاخص های مذکور با AOD بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل ارتباط بین DSI-AOD عملکرد بسیار ضعیف این شاخص را در تحلیل رخدادهای گرد و غبار در هر سه ایستگاه مطالعاتی نشان داد (R2<0.2). در ایستگاه های اهواز، صفی آباد و مسجد سلیمان حداکثر مقدار R2  به ترتیب بین AOD-BTDI (48/0)، AOD-Miller (503/0) و AOD-BTD (50/0) مشاهده شد. این نتایج بیانگر آن است که  به طور متوسط حدود 50% از تغییرات عمق اپتیکی آیروسل ها با استفاده از سه شاخص BTDI، Miller و BTD قابل تبیین است. بنابراین استفاده از این شاخص ها به منظور تحلیل رخدادهای گرد و غبار در اطراف تالاب هورالعظیم، دارای کارایی زیادی نیست.