ارزیابی خواص ضد باکتریایی و سمیت سلولی عصاره اتانولی گیاه خارشتر (Alhagi maurorum)

سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان شایع در جهان است. مهمترین مسیله در درمان سرطان، تخریب سلول های سرطانی در حضور سلول های طبیعی است. به همین دلیل استفاده از منابع طبیعی مانند گیاهان برای درمان سرطان ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات ضد باکتریایی عصاره اتانولی گیاه خارشتر بر استافیلوکوکوس اوریوس و سودموناس آیروژینوزا و سمیت سلولی بر رده سلولی سرطان رحم Hela می باشد.

در این مطالعه تجربی، ابتدا عصاره اتانولی خارشتر تهیه شد و سپس احیای دو سویه استاندارد استافیلوکوکوس اوریوس (ATCC: 25923) و سودوموناس آیورژینوزا (ATCC: 27853) لیوفریزه با کشث در محیط مغذی انجام شد. به منظور تایید سویه های استاندارد تست های بیوشیمیایی انجام شد. برای تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (Minimum Inhibitory Concentration) از روش میکرودایلوشن استفاده شد و بعد از به دست آوردن MIC، حداقل غلظت کشندگی (Minimum Bactericidal Concentration) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین اثرات سمیت سلولی عصاره در غلظت های (0/1، 10، 50، 100، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی لیتر) بر روی رده سلولی HeLa در مدت زمان 48 ساعت توسط روش MTT و مقایسه سمیت آن با گروه سیس پلاتین (گروه کنترل مثبت) بررسی شد.

عصاره اتانولی گیاه خارشتر از غلظت 50 میکروگرم بر میلی لیتر رشد سلول های سرطانی را کاهش داده است که در مقایسه آماری غلظت های 50 ،500 و 1000 میکروگرم اختلاف معنی داری داشتند (0/05>p). طبق نتایج MIC حداقل غلظت مهاری رشد عصاره روی سویه استاندارد استافیلوکوکوس اوریوس و سودوموناس آیورژینوزا به ترتیب 4000 و 16000 میکروگرم بر میلی لیتر گزارش شد و طبق نتایج MBC حداقل غلظت کشندگی عصاره 4 برابر MIC (16000 میکروگرم/میلی لیتر) در گونه استافیلوکوکوس اوریوس (ATCC: 25923) مشاهده گردید ولی در گونه سودوموناس آیورژینوزا (ATCC: 27853) توانایی کشندگی نداشت.

نتایج مطالعه نشان داد که عصاره اتانولی گیاه خارشتر از طریق فعالیت آنتی اکسیدانی بر سلول های Hela اثر کرده و سبب مهار رشد آنها شده است و طبق نتایج MIC و MBC هم نشان داده شد که بیشترین اثر مهارکنندگی روی سویه استاندارد استافیلوکوکوس اوریوس بوده و روی سویه سودوموناس آیورژینوزا اثری نداشته است.