ارائه مدل رفتار شهروندی سازمانی معلمان مدارس دولتی ایران

پژوهش حاضر با هدف ارایه مدل رفتار شهروندی سازمانی  معلمان مدارس دولتی ایران انجام گرفت.

روش پژوهش به صورت کمی از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه کارکنان ستادی و صفی آموزش و پرورش در بخش دولتی در سال تحصیلی 1400-99 به تعداد 1013655 بود که با استفاده از جدول گرجسی و مورگان(1970) تعداد 387 نفر به روش سهل الوصول از 5 استان کشور  برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته که روای صوری آن توسط تعدادی از نمونه آماری و روای محتوایی آن توسط تعدادی از متخصصان حوزه مدیریت آموزشی و علوم تربیتی تایید گردیده است. پایایی ابزار با استفاده ازضریب الفبای کرونباخ معادل896/ بر آورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده به منظور بررسی سوالات و آزمون سیوال  اصلی وسیوالات فرعی پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری کواریانس محور اقدام شد.

یافته ها نشان داد که در مدل رفتار شهروندی سازمانی مدارس دولتی ایران عوامل علی شامل تغییرات راهبردی نظام آموزش و پرورش (همگامی با تغییرات و تحولات امروزی  ،رشد سجایای اخلاقی و روحیه ایثار و از خودگذشتگی) و نگرش های توسعه گرایانه سازمانی(توسعه کنش های مشارکتی، بروندادهای توسعه نظام آموزشی کارآمد) ،شرایط زمینه ای شامل ویژگی های رهبری سازمانی  (گرایشهای نیک خواهانه رهبران ، رفتارهای رهبری موثر و پویا) و ویژگی های فردی پیروان (ارزش های آرمانی،  هنجارهای رفتاری) و ویژگی های سازمانی(فرهنگ سازمانی ارزش مدار ، جو سازمانی شفقت محور) و شرایط مداخله گر شامل سرمایه جمعی (سرمایه روانشناختی اجتماعی فرهنگ عمومی) تغییر ارزشی (رشد ارزش های کثرت گرایی، رشد فرهنگ اجتماعی) راهبردها شامل راهبردهای سازمانی(آموزش کارکنان و فرهنگ سازمانی محرک) راهبردهای مدیریتی(رهبری کارا) راهبردهای اجتماع محور (بازنمایی نقش فرهنگیان، توسعه فرهنگ عمومی) و پیامدها شامل فردی (پیامد روانشناختی توسعه عمل گرایی فردی)  سازمانی اجتماعی(سازمان فرا بالنده ، پویایی اجتماعی) بود که بار عاملی همه آنها معنادار بوده است.

نتایج بخش کمی نیز نشان از آن دارد که مدل رفتار شهروندی سازمانی بدست آمده در پژوهش حاضر از برازش مطلوبی بر خوردار است.