تحلیل راهبردی کسب و کارهای روستایی وابسته به گردشگری در دوران همه گیری کرونا

با شیوع کووید 19، کسب و کارهای وابسته به گردشگری در نواحی روستایی تحت تاثیر محدودیت های اعمال شده در زمان شیوع این بیماری قرار گرفتند. هدف اصلی این پژوهش بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای کسب و کارهای روستایی وابسته به گردشگری در همه گیری کرونا می باشد و به ارزیابی درونی و بیرونی کسب و کارهای روستایی وابسته به گردشگری و تبیین راهبردهای کاهش مخاطرات کرونا می پردازد.

در جامعه آماری پژوهش، 12 نفر از کارشناسان، مدیران و مطلعان کلیدی بخش گردشگری استان مازندران با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند حضوری و تلفنی و یادداشت برداری از طریق فن تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی و با نرم افزار مکس کیودا انجام شد. برای تعیین روایی از فن سه سویه سازی (مثلث سازی) شامل به کارگیری منابع تاییدگر، محققان و روش های متعدد در طی فرآیند جمع آوری و تحلیل داده ها و برای پایایی از هدایت دقیق جریان مصاحبه ها، ایجاد فرآیند ساختارمند برای اجرا و تفسیر مصاحبه ها و تشکیل کمیته تخصصی استفاده شده است.

یافته های پژوهش در قالب چهار مضمون (مفهوم) اصلی نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها و 19 زیرمضمون (کد) ارایه شد. نتایج تحلیل محتوای کیفی مبین 4 نقطه قوت، 5 نقطه ضعف، 6 فرصت و 4 تهدید در کسب و کارهای روستایی وابسته به گردشگری در مواجهه با کرونا بود. مطابق نتایج تحقیق ترویج فرهنگ بهداشت و سلامت فردی و گروهی، ظرفیت سازی و توانمندسازی جوامع محلی، مشکلات اقتصادی کاهش درآمد و بیکاری افراد و ریسک سرمایه گذاری گردشگری به ترتیب مهمترین نقاط قوت، فرصت، ضعف و تهدید بیان شده است. این نتایج فرصتی را در اختیار مدیران و دست اندرکاران توسعه گردشگری روستایی قرار می دهد تا با رفع موانع، شرایط لازم را برای رسیدن و تداوم مدیریت و کاهش مخاطرات کووید 19 در بخش های مختلف کسب و کارهای روستایی و کشاورزی و زنجیره عرضه محصولات کشاورزی فراهم آورند.

مطابق یافته های تحقیق در راستای مدیریت کسب وکارهای روستایی وابسته به گردشگری، اهمیت زنجیره تامین گردشگری با متنوع سازی فعالیت های وابسته به گردشگری، توجه به رویکردهای نوآورانه برای گردشگری غذایی سالم با نقش فزاینده ترجیحات مصرف کننده و گردشگران، بکارگیری فناوری های نوین در گردشگری سبز، توسعه خدمات گردشگری الکترونیکی، توسعه و حمایت از شرکت های دانش بنیان و فناورانه در حیطه گردشگری کشاورزی و روستایی مانند گیاهان دارویی و گردشگری جنگلی، تخصیص کمک‎های مالی و تسهیلات حمایتی با توجه به امکان بیمه حمایتی و بیکاری برای کسب و کارهای فردی فعالان گردشگری، ایجاد تعاونی و سازمان های مردم نهاد و داوطلب متخصص در برنامه ریزی محلی، ترویج و توسعه پروژه های گردشگری اجتماع محور و حمایت از آسیب پذیرترین افراد مناطق روستایی از مهمترین راهکارهای بهبود و مدیریت مخاطرات کرونا در کسب وکارهای وابسته به گردشگری می باشد.