جریان‏‏‏های فکری- مذهبی امامیه در پاکستان و کانون مناقشات ‏‏‏آن‏ها

شیعیان پاکستان بعداز اهل‏سنت، بیش‏ترین جمعیت این کشور را تشکیل می‏دهند. اما از نظر فرهنگی و اجتماعی همواره مورد بی‏مهری دیگر مذاهب قرار داشته و دارند. با وجود هجمه ‏‏‏های بیرونی در محافل داخلی نیز انسجامی برای مواجهه درست با ‏‏‏آن‏ها دیده نمی‏شود و این امر عوامل متعددی دارد؛ یکی از ‏‏‏آن‏ها وجود افکار و جریان‏‏‏های مختلف در درون مذهب شیعه و اختلاف آنان با یکدیگر است؛ از درون نیز دچار مشکلاتی هستند. از جمله ‏‏‏آن‏ها نداشتن یک پایگاه و مرکز علمی و فرهنگی کافی هدایت‏گر است. شیعیان این کشور نسبت به آموزه ‏‏‏های دینی یک نظر ندارند؛ بلکه قرایت‏‏‏های گوناگون در میان ‏‏‏آن‏ها دیده می‏شود و نبود یک قرایت و نظر در باره آموزه‏‏‏های دینی، سبب به وجود آمدن جریان‏‏‏های گوناگون مذهبی شده است. به همین جهت دچار انحرافات فکری، عقیدتی و رفتاری شده ‏اند. بیش‏ترین انحراف در عرصه‏‏‏ های تحلیل و تفسیر اصول اعتقادات، آداب و رسوم، و اغراق در بیان فضایل و مناقب آیمه (ع) است. تاکنون چهار جریان مهم در بین شیعیان پاکستان پدید آمده است. (تاریخچه) و این مساله تاکنون مورد تحقیق و پژوهش قرار نگرفته است. (پیشینه) این‏که چند جریان فکری-مذهبی در بین شیعیان پاکستان وجود دارد، و در کدام عرصه ‏‏‏ها باهم اختلاف و مناقشه دارند و مبانی فکری ‏‏‏آن‏ها چیست؟ مساله‏ای است که باید بررسی شود (پرسش) اخباری‏‏‏ها، شیخی‏‏‏ها، جم ن‏شاهی‏‏‏ها و اصلاح‏ طلبان در این کشور حضور دارند و بیش‏تر مناقشات و درگیری ‏‏‏آن‏ها در عرصه عقیدتی، آداب و رسوم و مناقب اهل‏بیت (ع) است (فرضیه). این نوشتار کوشیده با بررسی تاریخی، شناسایی جریان‏‏‏های فکری در پاکستان، عوامل و عرصه‏‏‏ های درگیری و مناقشات ‏‏‏آن‏ها را تبیین کند و جریان همسویی با اهل‏بیت (ع) را مشخص نماید (هدف). برای نیل به این مهم، از روش توصیفی و تحلیلی استفاده کرده است (روش). با توجه به آموزه ‏‏‏های شیعی، جریان‏‏‏های اخباری و جمن‏شاهی، راه انحراف را پیش گرفته ‏اند و جریان اصلاح طلب راه و روش اهل‏بیت علیهم السلام را انتخاب کرده و لکن روش اصلاحی این جریان نیز جای تامل است. (یافته)