تاثیر تاخیر در جداسازی سرم بر نتایج آزمایش های بیوشیمیایی

مطالعه ی حاضر با هدف بررسی تاثیر تاخیر در جداسازی سرم بر نتایج برخی آزمایش های بیوشیمیایی، به عنوان یکی از خطاهای پیش آنالیتیکی انجام پذیرفته است.

در این مطالعه، 50 داوطلب سالم شرکت کردند. 12 میلی لیتر خون از هر فرد گرفته و در 6 لوله ی اختصاص داده شده تقسیم شد. به منظور جداسازی سرم، یکی از نمونه های هر فرد به عنوان نمونه ی مبنا در زمان استاندارد (یک ساعت پس از خون گیری) سانتریفیوژ گردید و نمونه های دیگر همان فرد با تاخیر 1، 2، 3، 4 و 5 ساعت نسبت به نمونه ی مبنا سانتریفیوژ شدند. سرم هر یک از نمونه ها از نظر 21 آنالیت مختلف شامل قند خون (Blood sugar) BS، نیتروژن اوره ی خون (Blood urea nitrogen) BUN، اوریک اسید (Uric acid) U.A، کلسیم (Calcium) Ca، منیزیم (Magnesium) Mg، تری گلیسیرید (Triglyceride) TG، کلسترول (Cholesterol) Chol، لیپوپروتیین پرچگال (High-density lipoprotein) HDL، آسپارتات ترانس آمیناز (Aspartate transaminase) AST، آلانین ترانس آمیناز (Alanine transaminase) ALT، آلکالین فسفاتاز (Alkaline phosphatase) ALP، بیلی روبین تام (Total bilirubin) T.B، بیلی روبین مستقیم (Direct bilirubin) D.B، آلبومین (Albumin) Alb، پروتیین تام (Total protein) T.P، آمیلاز (Amylase) Amy، لیپاز (Lipase) Lip، لاکتات دهیدروژناز (Lactate dehydrogenase) LDH و کراتین فسفوکیناز (Creatine phosphokinase) CPK مورد بررسی قرار گرفت.

بین میانگین های قند خون (BS) در زمان های سپری شده از زمان خون گیری، تفاوت معنی داری یافت شد. میانگین های BS به طور متوسط به ازای هر ساعت تاخیر در جداسازی سرم 4/78 درصد کاهش نشان داد. در مورد سایر آنالیت ها تفاوت معنی داری بین میانگین های آن ها در هر یک از نقاط زمانی سپری شده از زمان خونگیری مشاهده نشد.

با توجه به اثر قابل توجه تاخیر در جداسازی سرم بر آزمایش BS، لازم است نمونه ی خون کامل در اسرع وقت سانتریفیوژ و سرم آن جدا شود. در مورد سایر آنالیت های مورد بررسی، تاخیر در جداسازی سرم تا 6 ساعت، تاثیر قابل توجهی بر نتایج نداشت.