ارزیابی پیامدهای تغییرات کاربری زمین روی خدمات اکوسیستم در منطقه شهری غرب تهران

در دهه های اخیر، رشد سریع اقتصادی و صنعتی، منجر به گسترش مهاجرت به شهرها، افزایش سطح اراضی ساخته شده و تخریب اراضی طبیعی و نیمه طبیعی شده است. نتیجه چنین شرایطی، نابودی اکوسیستم های طبیعی است. بر این اساس، این پژوهش با هدف ارزیابی پیامدهای تغییرات کاربری زمین بر ارزش های خدمات اکوسیستم در منطقه شهری واقع در غرب استان تهران انجام شده است. بدین منظور، ابتدا انواع کاربری/ پوشش زمین موجود در منطقه در سال های 1985، 2000 و 2015 با استفاده از روش حداکثر احتمال طبقه بندی شده و تغییرات آن ها در طی زمان مورد بررسی قرار گرفت. سپس انواع خدمات اکوسیستم موجود، با تبعیت از رویکرد نظری کستانزا و همکارانش (1997) شناسایی شده و ارزش اقتصادی آن ها محاسبه شد. در نهایت، ارتباط میان عوامل موثر بر تغییرات کاربری ها و ارزش خدمات با استفاده از روش رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می دهد، به دنبال کاهش سطح اراضی مرتعی و کشاورزی، ارزش خدمات اکوسیستم به میزان 2/51 درصد کاهش یافت. افزایش تعداد جمعیت، شاغلان و تعداد وسایل نقلیه عمومی موجب از دست رفتن ارزش های زیست محیطی شده است. بنابراین، می بایست اقدامات برنامه ریزی فضایی در این منطقه، با تدوین ضوابط و سیاست های فضایی مانع از گسترش اراضی ساخته شده در پهنه ی اراضی سبز و طبیعی گردد.