راهبردهای توسعه مشارکت های اجتماعی در سازمان های مردم نهاد و موسسات خیریه

نهادهای مردمی یا سمن ها برای افزایش کارآمدی و اثربخشی خود و ایفای نقش مناسب در توسعه کشورها و جوامع، لازم است از مهارت ها و روش های جدید در بهره گیری بهینه از ظرفیت مشارکت های اجتماعی استفاده کنند. به همین دلیل در این مقاله رسیدن به «راهبردهای توسعه مشارکت های اجتماعی در سازمان های مردم نهاد و موسسات خیریه» به عنوان هدف اصلی مدنظر قرار گرفته است.روش این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد استقرایی است. داده های پژوهش از طریق گفت وگوهای نیمه ساختاریافته با 22 نفر از صاحب نظران و مدیران فعال در حوزه های رسانه ای و سمن ها و با نمونه گیری نظری گردآوری شدند و با تحلیل 839 کد مفهومی حاصل از این گفت وگوها و بررسی مفاهیم به دست آمده، به ارایه راهبردهای نهایی منجر شده است.یافته های این پژوهش شامل 10 برنامه است که در دو سطح «برنامه های راهبردی» و «برنامه های عملیاتی و اجرایی» تفکیک و ارایه شده است. برنامه راهبردی نخست شامل اقداماتی مانند پیشگیری از دولتی شدن سمن ها، تامین منابع پایدار درآمدی و پیشگیری از وابستگی مالی سمن ها و برنامه راهبردی دوم نیز شامل مواردی نظیر تقویت نظارت و راهبری سمن ها و خیریه ها، تدوین چشم انداز و قوانین بالادستی، تقویت آموزش و کادرسازی، تعیین ساختار و تشکیلات کارآمد، تدوین مقررات مالی و مالیاتی، استفاده از رسانه ها و رویکردهای تبلیغی در سمن ها، تدوین برنامه های دقیق برای شناسایی ظرفیت های جدید و تولید دانش تخصصی در امور خیر را دربرمی گیرد.برآوردهای حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که برای توسعه مشارکت های اجتماعی در نهادهای مردمی و موسسات خیریه، باید از دو راهبرد تلاش برای شکل گیری سمن ها و خیریه های مستقل و نیز نظارت راهبردی بر فعالیت موسسات خیریه و نهادهای مردمی استفاده شود. اقدامات عملیاتی و اجرایی این دو راهبرد نیز در قالب محورهای ده گانه در بخش یافته های پژوهش تبیین شده است.