طراحی مدل ساختاری تفسیری (ISM) عوامل موثر بر توسعه صادرات محصولات لبنی

آنچه در دهه های اخیر بیش از پیش نمود پیدا کرده است، بین المللی شدن تجارت و روی آوردن شرکت ها به بازار جهانی است. تعداد فزاینده ای از شرکت ها در این فضا فرصت مناسبی برای گسترش فعالیت های بین المللی شان به منظور کسب اهدافی چون رشد، کسب سود و فروش، ایجاد تنوع برای ریسک های تجاری و حتی تلافی حضور خارجی ها در بازارشان یافته اند. هدف این پژوهش؛ شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه صادرات محصولات لبنی می باشد.پژوهش حاضر دارای رویکردی آمیخته و ترکیبی می باشد. در بخش کیفی از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 18 تن از خبرگان دانشگاهی، صاحبنظران حوزه صادرات، مدیران و کارشناسان شرکت های مورد مطالعه، تعداد 18 عامل کلیدی و موثر توسعه صادرات شناسایی شدند. در بخش کمی نیز از نظرهای 11 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه با بکارگیری مدل سازی ساختاری تفسیری(ISM) برای اولویت بندی عوامل استفاده شده است. عوامل در شش سطح ترسیم شدند. یافته های حاصل از فرایند پژوهش نشان می دهد که عامل شرایط تحریم اقتصادی و نقش آفرینی دولت به عنوان مهم ترین و تاثیرگذارترین عامل و عوامل رشد اقتصادی، رونق تولید و اشتغال و تاب آوری اقتصادی به عنوان وابسته ترین عوامل توسعه صادرات محصولات لبنی شناخته شده اند.