تعیین اثربخشی آموزش ذهنیت رشد بر خودکارآمدی و کنترل تکانه نوجوانان دختر مقطع متوسطه اول با مشکلات رفتاری

روند تحولی تغییرات مغز در دوره نوجوانی، نوجوانان را درقبال واکنشگری هیجانی و تصمیم گیری های نادرست آسیب پذیر می کند. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزش ذهنیت رشد بر خودکارآمدی و کنترل تکانه نوجوانان دختر مقطع (دوره) متوسطه اول با مشکلات رفتاری، انجام شد.

روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی نوجوانان دختر 12تا16 سال تشکیل دادند که در مدارس دوره اول متوسطه استان تهران در سال 1401-1400 مشغول به تحصیل بودند. از بین جامعه آماری، با روش نمونه گیری هدفمند سی نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند و به روش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها، مقیاس خودگزارشی مشکلات رفتاری نوجوانان (آخنباخ و رسکورلا، 2001) و مقیاس خودکارآمدی عمومی (جورشلیم و شوارزر، 1981) و پرسش نامه هوش هیجانی (بار-آن، 1997) به کار رفت. گروه آزمایش به مدت پنج هفته در ده جلسه یک ساعته در برنامه آموزش ذهنیت رشد شرکت کرد؛ اما برای گروه گواه، جلسات درمانی برگزار نشد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 به کمک نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت.

اثر گروه، اثر زمان و اثرمتقابل زمان و گروه بر متغیرهای خودکارآمدی و کنترل تکانه معنادار بود (0٫05>p). در گروه آزمایش، نمرات پس آزمون و پیگیری متغیرهای خودکارآمدی و کنترل تکانه درمقایسه با نمرات پیش آزمون به طور معناداری افزایش یافت (0٫001>p)؛ همچنین در گروه آزمایش تفاوت معناداری در نمرات متغیرهای مذکور بین مراحل پس آزمون و پیگیری وجود نداشت که نشان دهنده تداوم اثربخشی مداخله در مرحله پیگیری بود (1٫000=p).

براساس نتایج، برنامه آموزش ذهنیت رشد بر ارتقای خودکارآمدی و کنترل تکانه تاثیرگذار است؛ بنابراین به عنوان روش مداخله ای درمانی موثر در کنار سایر رویکردهای درمانی موجود برای ارتقای خودکارآمدی و کنترل تکانه در دختران دارای مشکلات رفتاری، پیشنهاد می شود.