نقش خاندان های کهن در پاسداشت سنت ها و شکوفایی فرهنگی سرزمین طبرستان (مطالعه موردی: خاندان اسپهبدان)

درباره خاندان های ایرانی پیش از اسلام، پژوهش های بسیاری انجام پذیرفته، اما به چگونگی روند تاثیرهای فرهنگی این خاندان ها تا سده های اخیر کمتر پرداخته شده است. در این جستار، کوشش بر آن است که از راه نسب شناسی و با شناخت خاندان اسپهبدان، در جایگاه یکی از خاندان های اشرافی موثر در سرنوشت سیاسی - اجتماعی این سرزمین، نشان داده شود که بخشی از دستاوردهای ملی و تداوم فرهنگی ما ایرانیان، ریشه در ماندگاری تاریخی این خاندان های کهن دارد. اسفندیاری ها از خاندان اسپهبدان طبرستان از نمونه های ماندگاری فرهنگی و شکوفایی این دودمان های کهن اند. نگاهی به تبارنامه خانوادگی این خاندان بیانگر حضور گسترده آنها در زمینه های گوناگون از سپاهی گری که منصب مورثی آنان بوده تا وزارت، ادب و هنر است. نگارنده مقاله بر پایه روش کتابخانه ای و با پی گرفتن تبار خاندان اسفندیاری - به عنوان یک نمونه موردی- از پیش اسلام تا روزگار کنونی کوشیده است نشان دهد که یکی از عوامل بالندگی فرهنگ ایرانی و نظام دیوانسالاری این سرزمین وامدار پیوستگی و تدوام فرهنگی خاندان های کهن است. این مقاله به دنبال اثبات این فرضیه است که تاثیر دستاوردهای فرهنگی ساسانیان و ساختار اداری آنان نه تنها در سده های آغازین هجری که تا امروز نیز به روشنی قابل پیگیری است.