کارکردهای ذهنی انتقاد مابانه ی حسابرسان: مدل تحلیل جامع از رویدادهای تفسیری حسابرسان

کارکردهای ذهنی انتقاد مابانه، رویکردی روانشناختی است که باعث خواهد شد تا رویه های عملگرایانه ی حسابرسان مبتنی بر ایجاد تعادل بین واقعیت ها با ذهنیت شهودی و اشراقی حسابرسان، به افزایش سطح کیفیت حسابرسی کمک نماید. هدف این پژوهش تحلیل جامع تفسیرمندانه و ساختارگرایانه ی کارکردهای ذهنی انتقاد مابانه ی در حسابرسان می باشد. در این پژوهش که مبتنی بر روش شناسی کیفی و کمی است، ابتدا 14 نفر از خبرگان دانشگاه در حوزه حسابداری و مالی در بخش فراتحلیل و دلفی مشارکت داشتند تا مولفه ها و گزاره های کارکرد ذهنی انتقاد مابانه ی حسابرسان را از میان 39 پژوهش مشابه اولیه ی شناسایی و براساس تکنیک ارزیابی انتقادی آن ها را غربال نماید تا ضمن شناسایی مولفه ها، گزاره های پژوهش در قالب چک لیست های امتیازی مدون گردند تا در گام دوم به منظور رسیدن به کفایت نظری مولفه و گزاره های شناسایی شده، از تحلیل دلفی استفاده شود. در بخش کمی با مشارکت 25 نفر از شرکای حسابرسی که از طریق نمونه گیری همگن-دردسترس انتخاب شده بودند، با استفاده از پرسشنامه های ماتریسی تلاش شد تا گزاره های شناسایی شده در طیفی از تاثیرگذارترین تا کم اثرترین مضامین گزاره ای لایه بندی شوند. نتایج در بخش تحلیل کیفی از وجود 3 مولفه اصلی در قالب 11 مضمون گزاره ای نهایی مبتنی بر کفایت نظری حکایت دارد و در بخش کمی مشخص شد کارکرد ارزیابی سیستماتیک در بررسی شواهد؛ واکایی محتوایی در اسناد ارایه شده جهت ردیابی حساب ها و بر جزیی نگری در بررسی صحت اسناد ثبت شده به عنوان تاثیرگذارترین شاخص های تفکر انتقادی در حرفه حسابرسی تعیین گردیدند.