فراگیری بازگشت مکانی ها در کودکان فارسی زبان: یک آزمایش

ساخت های بازگشتی، ساخت هایی که بازنمایی آن ها حاصل اعمال چندباره یک قاعده نحوی است، به وفور در زبان های مختلف مشاهده و بررسی شده اند. پژوهش حاضر به کمک یک آزمایش تجربی، فراگیری ساخت بازگشتی مکانی ها را نزد کودکان فارسی زبان بررسی کرده و شواهد جدیدی در موضوع مسیر فراگیری کودکان به دست می دهد که به بازبینی نظریه زبانی درباره بازنمایی این ساخت در ذهن کمک می کند. زبان های مختلف ساخت های بازگشتی را به صورت یکپارچه خوش ساخت یا بدساخت نمی شمارند. همچنین در زبان هایی که یک ساخت بازگشتی یکسان را خوش ساخت می شمارند، امکان دارد زمان فراگیری این ساخت یکسان توسط کودکان گویشور زبان های گوناگون متفاوت باشد. تبیین تفاوت فوق در زمان فراگیری منجر به فهم بهتر ساخت بازگشتی می شود. آزمایش های تجربی تمایزی میان سن گویشوران زبان های انگلیسی و ژاپنی در فراگیری بازگشت مکانی ها گزارش می کنند. در این پژوهش ها فراگیری زودهنگام ساخت های مکانی دارای حرف اضافه یکسان و همچنین فراگیری زودهنگام در زبانی که ساخت بازگشتی را با عنصر نقشی آشکار نشانه گذاری می کند، مشاهده می شود. ناکاتو و روپر (2021) در تبیین این مشاهده ها یک مسیر سه مرحله ای در فراگیری بازگشت در زبان اول پیشنهاد می دهند: 1. جستجو برای عناصر صرفی آشکار 2. جستجو برای عناصر واژگانی آشکار 3. توانایی تعبیر ساخت بازگشتی حتی بدون حضور عناصر آشکار یکسان. در ساخت بازگشتی مکانی های زبان فارسی مانند زبان ژاپنی و برخلاف زبان انگلیسی، عنصر نقشی آشکار حضور دارد: کسره اضافه. حضور کسره اضافه در مقام یک عنصر نقشی آشکار در این ساخت، مشمول مرحله اول مسیر فراگیری بالا شده و از این رو پیش بینی می شود فراگیری ساخت بازگشت مکانی ها در فارسی مانند ژاپنی و برخلاف انگلیسی زودهنگام رخ دهد. این پژوهش از حضور عنصر نقشی آشکار در ساخت بازگشت مکانی های فارسی بهره برده و با طراحی و اجرای یک آزمایش تجربی در ادامه آزمایش های پیشین، فراگیری بازگشت مکانی ها نزد کودکان فارسی زبان را سنجیده و به وسیله داده های جمع آوری شده مسیر فراگیری پیشنهادی بالا را بررسی می کند.