واکاوی مولفه های خشم و مکانیسم جبران بر مبنای روانشناسی آلفرد آدلر در اشعار مهدی اخوان ثالث

روانشناس برجسته اتریشی، آلفرد آدلر، با به کارگیری شیوه ای در روانشناسی فردگرا مبتنی بر توجه به جنبه های درونی اعم از خشم و احساس حقارت برخلاف فروید که اعمال بشر را نتیجه و حاصل غریزه میدانست بیان کرد که اعمال و رفتار انسان، زاییده شرایط اجتماعی است؛ در میان شاعران معاصر اخوان ثالث از هنرمندانی است که میتوان سایق خشم را در اندیشه و اشعار او مشاهده کرد. هدف اصلی در این پژوهش بررسی نظریه فردگرای آلفرد آدلر و مولفه خشم از نظر وی در اشعار اخوان ثالث بعنوان یکی از شاعران برجسته ادبیات معاصر ایران است که اعتراض و خشم در اشعار وی نمود برجسته ای دارد.

در این پژوهش از شیوه توصیفی تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و روش سندکاوی بهره برده ایم. نمونه های مورد بررسی بصورت سامانمند و هدفمند از مجموعه اشعار مهدی اخوان ثالث به شیوه تصادفی انتخاب شده اند.

محیط اجتماعی، جهان پیرامون و روابط انسانی با اطرافیان میتواند طبق نظریه فردگرای آلفرد آدلر سبب بازخورد احساس منفی و ایجاد خشم در فرد شود؛ چشم انداز پژوهش بیانگر آن است که خشم یکی از ویژگیهای مهم رفتاری مهدی اخوان ثالث در سروده هایش میباشد که حاصل اعتراض وی به نابهنجاریها و اختناق موجود در جامعه است.

عواملی چون روحیات درونگرای شاعر، شکست عاطفی در جوانی، زندان رفتن، کودتای 28 مرداد، محدود شدن آزادی بیان و اختناق سیاسی، پراکندگی جمع دوستان، بیکاری، و مرگ فرزند جزو عوامل دخیل و موثر در ابراز خشم، خشونت و پرخاشگری اخوان ثالث در میان سروده های وی میباشد.