ارزشیابی آگاهی و رضایت شرکت کنندگان در برنامه آموزش هنگام ازدواج: یک مطالعه ملی

«برنامه آموزش هنگام ازدواج» یکی از راهبردهای تقویت بنیان خانواده در کشور بوده و مطالعه حاضر با هدف ارزشیابی این برنامه به سفارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اجرا شده است. مقاله حاضر به نتایج مرتبط با آگاهی و رضایت زوجین پرداخته است.  

مطالعه با هدف بررسی «آگاهی زوجین» از نوع مداخله ای و با هدف بررسی «رضایت زوجین» از نوع مقطعی بود. جمعیت مطالعه شامل «زوجین واجد شرایط آموزش های هنگام ازدواج» و مداخله شامل «آموزش هنگام ازدواج» بود. حجم نمونه مراکز آموزشی مساوی 96 مرکز برآورد شد و نمونه گیری از کل مراکز کشور به صورت «تصادفی ساده» انجام شد. حجم نمونه معادل 2880 نفر (15 مرد و 15 زن از هر مرکز) برآورد شد و نمونه گیری به «روش غیرتصادفی آسان» بود. داده ها توسط دو پرسشنامه جمع آوری شده و با نرم افزار SPSS-18 تحلیل شدند.

قبل از آموزش، میانگین امتیاز آگاهی مساوی 8/78 (انحراف معیار = 1/693) بود که پس از آموزش به 9/34 (انحراف معیار = 1/639) افزایش یافت. کلاس ها به صورت حضوری و غیرحضوری (آنلاین و آفلاین) برگزار شده بودند و نتایج نشان داد که آموزش از نظر آماری منجر به افزایش معنی دار امتیاز آگاهی در افرادی شده است که در کلاس های حضوری و آنلاین شرکت کرده بودند و کلاس های آفلاین تاثیری در افزایش آگاهی نداشته است. آموزش منجر به افزایش آگاهی در شاغلان و غیرشاغلان و در تمامی گروه های تحصیلی شده بود. همچنین آموزش منجر به افزایش آگاهی در عمده گروه های سنی شده اما تاثیری در گروه سنی46 تا 55 سال نداشت. 87/1 درصد افراد دارای «رضایت زیاد و خیلی زیاد» از «تاریخ برگزاری آموزش» بودند و 90/3 درصد «رضایت کلی از برنامه آموزش» را به میزان «زیاد و خیلی زیاد» گزارش کردند. حدود 60 درصد افراد معتقد بودند که مدت زمان کلاس ها مناسب است. رضایت کلی زنان از برنامه بیش از مردان بود. گروه های سنی کمتر دارای رضایت کلی بیشتر بودند. رضایت غیرشاغلان بیش از شاغلان بود. افرادیکه تحصیلات دکتری داشتند، دارای بیشترین رضایت کلی از برنامه بودند.

نتایج نشان دهنده موفقیت «برنامه آموزش هنگام ازدواج زوجین» در دستیابی به اهداف کوتاه مدت مانند افزایش آگاهی بوده است. بررسی تاثیر این برنامه بر اهداف بلند مدت (مانند تاثیر بر پیامدهای ازدواج)، نیاز به طراحی انواع دیگری از مطالعات دارد.