ارزیابی تاثیر نوع حلال و شرایط استخراج بر ویژگی های کیفی و آنتی میکروبی عصاره فاوانیا (Paeonia officinalis L.)

گیاه عودالصلیب، با نام علمی Paeonia officinalis L. یکی از گونه های متعلق به خانواده Paeoniaceae است. ریشه گیاه عودالصلیب دارای ترکیبات موثره متفاوتی از جمله فنل ها ، فلاونویید ها ، تری ترپنویید ها ،تانن ها، مونوترپن ها و فعالیت های بیولوژیکی متنوعی از جمله اثرات ضد باکتری، ضد اکسیداتیو، آرامش بخش و ضد درد می باشد. در این مطالعه ارزیابی تاثیر سه حلال آب، اتانول/آب، و آب/اتانول/هگزان در استخراج مواد موثره ریشه گیاه عودالصلیب در سه روش غوطه وری، غوطه وری به همراه اعمال امواج اولتراسونیک و استفاده از سیال فوق بحرانی دی اکسیدکربن به همراه حلال های کمکی مذکور بر راندمان بر ویژگی های کیفی (pH، محتوی ترکیبات پلی فنولیک و خواص آنتی اکسیدانی) و خواص ضدمیکروبی عصاره های حاصل بر اشریشیاکلی، استافیلوکوکوس اوریوس، سالمونلا تیفی موریوم و کاندیدا آلبیکانس ارزیابی شد. همچنین حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی عصاره ها معین گردید. نتایج نشان داد که نوع حلال مورد استفاده و شرایط استخراج عصاره بر کمیت و کیفیت عصاره های تولید شده تاثیر معنی داری  دارد (05/0 ≤p). با استفاده از آب/اتانول و در روش غوطه وری با اعمال امواج اولتراسونیک بیش ترین راندمان استخراج عصاره (3/7±0/17) با بالاترین محتوی ترکیبات فنولیک (6/5±0/33) و خاصیت آنتی اکسیدانی (4/0±1/76) حاصل شد. حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی این عصاره برای اغلب میکروارگانیسم های مورد مطالعه کمتر از سایر نمونه ها بود و قطر هاله عدم رشد اشریشیاکلی، استافیلوکوکوس اوریوس و کاندیدا آلبیکانس در مجاورت این نمونه بیش از سایر عصاره ها ارزیابی شد. درحالیکه هاله عدم رشد سالمونلا تیفی موریوم در اثر مجاورت با عصاره استخراج شده در آب در روش غوطه وری قطر بیشتری داشت. کمیت و کیفیت عصاره مستخرج با سیال فوق بحرانی نسبت به سایر روش ها کمتر بود.