رنگ روی جلد رمان؛ نشانه ای در آستانه خوانش نشانه شناختی رنگ روی جلد چند رمان فارسی

این جستار می کوشد تا با کاربست دانش نشانه شناسی، عنصر رنگ روی جلد رمان های بوف کور، تنگسیر، آوسنه ی بابا سبحان و شازده احتجاب را به شیوه ی توصیفی - تحلیلی بررسی کند تا تعامل این رکن اساسی نقاشی و متن ادبی و پیوند آن را با لایه های متعدد متن دریابد. رنگ قادر است فعال ترین حس انسان یعنی حس بینایی را به تکاپو اندازد تا برای درک کلیت فضا بکوشد و بدون اینکه سخن بگوید، اندیشه را منتقل کند. کاربرد هنرمندانه ی رنگ در فضاسازی خلاقانه ی محتوای متن و نیز به چالش کشیدن مفروضات مخاطب، نقش ویژه ای دارد و می تواند عواطف مخاطب را برانگیزد و او را به خواندن کتاب ترغیب کند. از این رو واکاوی جلد متن ادبی که عرصه ی جلوه نمایی رنگ ها محسوب می شود و به عنوان پوششی برای جهانی کلامی به کار می رود، می تواند به تبیین چیستی و پیوند رنگ با دیگر لایه ها و مفاهیم پنهان متن انجامد. درمجموع با بررسی عنصر رنگ در آثار یادشده می توان چنین نتیجه گرفت که در بیشتر آثار، رنگ روی جلد صرفا حاصل تخیل طراح جلد و عنصر تزیینی نیست، بلکه کارکردی نمادین دارد و در تعامل با دیگر عناصر، به ویژه عنوان، درون مایه و شخصیت داستان، نقش ویژه ای در فرایند تولید و تکمیل معنا دارد. گاه نیز رنگ تنها جنبه ی زیبایی شناسی دارد که به منظور جذب مخاطب است و نمی توان میان این عنصر و درون مایه، پیوندی برقرار کرد.