اثر شیب و ارتفاع از سطح دریا بر تنوع گونه ای درختان در جنگل های ارسباران

جهت حفاظت و حمایت از جنگل ها، این منابع ارزشمند شناخت بهتر روابط بین رستنی ها و شرایط رویشگاهی این بوم سازگان ها و تنوع زیستی در آن ها لازم و ضروری است. لذا این تحقیق با هدف بررسی تاثیر شیب و ارتفاع از سطح دریا روی تنوع گونه ای در جنگل های ارسباران انجام شد.

30 قطعه نمونه 1000 متر مربع (0/1 هکتار) به ابعاد 10 در 100 متر در منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. در قطعات نمونه شیب و ارتفاع از سطح دریا یادداشت شد و با توجه به وضعیت توپوگرافی منطقه مورد تحقیق شیب به سه طبقه کمتر از 20 و 20-30 و بیشتر از 30 و ارتفاع از سطح دریا نیز به دو طبقه کمتر ار 1700 متر و بیشتر از 1700 متر تقسیم بندی شد. در قطعات نمونه، قطر برابر سینه، نوع و فراوانی گونه ها یادداشت شدند. برای بررسی تنوع زیستی از شاخص های تنوع گونه ای سیمپسون و شانون-  وینر، برای محاسبه غنای گونه ای از شاخص های غنای مارگالف و غنای منهنیک و برای یکنواختی گونه ای از شاخص های یکنواختی پایلو و هیل استفاده شد. مقادیر شاخص های تنوع زیستی با استفاده از نرم افزار Past تعیین شد.

براساس نتایج بیشترین فراوانی مربوط به گونه های اوری و زالزالک بود. نتایج نشان داد شاخص یکنواختی هیل با افزایش شیب در ابتدا کاهش سپس افزایش می یابد. مقدار سایر شاخص های تنوع گونه ای اگرچه با افزایش شیب افزایش می یابد ولی از نظر آماری شیب تاثیر معنی داری روی این شاخص های آماری ندارد. همچنین ارتفاع از سطح دریا تاثیر معنی دار روی شاخص های تنوع زیستی نداشت.

تحقیق حاضر نشان داد که شیب بر شاخص یکنواختی هیل اثر معنی دار دارد و بر سایر شاخص های تنوع گونه ای گونه های گیاهی اثر معنی ندارد. همچنین ارتفاع از سطح دریا تاثیر معنی داری بر تنوع گونه ای گونه های درختی نداشت. این مهم می تواند به دلیل نزدیکی به مناطق مسکونی و تخریب  توسط روستاییان باشد.