بررسی ویژگی های فنی و محتوایی قصیده حر عاملی در مدح امام رضا (ع)

محمد بن حسن حر عاملی از علمای شیعه قرن یازدهم هجری و یکی از چهره های بزرگ روایی است که در نقل احادیث اهل بیت (ع) مقام والایی دارد. وی در این خصوص کتاب «وسایل الشیعه» را تالیف کرد که در موضوع خود مرجع مهمی به شمار می آید. شیخ عاملی در علوم عقلی و نقلی صاحب نظر بود وتالیفات گران سنگی را از خود به یادگار گذاشته است. شهرت حر عاملی در نقل احادیث بر سایر تالیفات او سایه افکند و دیگر آثار خود را تحت الشعاع این علم قرار داد. یکی از خلاقیت های هنری این عالم بزرگ طبع شعری اوست که در دیوان 15 هزار بیتی وی کاملا متجلی است. مهم ترین موضوع دیوان حر مدح و رثای خاندان نبوت است. نسخه خطی این دیوان سرشار از ذکر اهل بیت (ع) است که با بیان زیبای شاعر سروده شده است. از آنجا که این دیوان تا کنون منتشر نشده، ضرورت معرفی و شناسایی محتوای ارزشمند این اثر دو چندان شده است. از میان صدها قصیده دینی وآیینی این دیوان تنها یک قصیده وجود دارد که مختص مدح امام رضا (ع) است. این سروده دارای نکات ارزشمندی است که بیان آن اهمیت ویژه ای دارد. این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی سعی می کند ویژگی های فنی این قصیده را شناسایی و محتوای روایی و ادبی آن را تحلیل کند. یکی از نتایج این پژوهش شناخت بعد استدلالی شاعر در به کارگیری دلایل عقلی و نقلی در این قصیده بوده که این رویکرد در مدیحه سرایی های حر با محوریت اهل بیت (ع) کاملا مشهود است.