تحلیل سیستم حکمرانی شبکه ای مدیریت بحران شهر تهران مبتنی بر حاکمیت مشارکتی: کاربردی از تحلیل شبکه های اجتماعی

زمینه و هدف :

پژوهش حاضر سیستم حکمرانی شبکه ای حل مسایل حوزه ایمنی و مدیریت بحران شهر تهران را به منظور ارزیابی توزیع قدرت قانونی کنشگران در برنامه توسعه شهر با تاکید بر مشارکت نهادهای دولتی حاکمیتی، بخش خصوصی، نهادهای مردمی و جوامع محلی با استفاده از تحلیل شبکه های اجتماعی تحلیل کرده است.

روش :

برای این منظور ابتدا برنامه چهارم شهر تهران در حوزه ایمنی و مدیریت بحران بررسی شد و 22 حکم با 101 موضوع و 47 کنشگر مسیول و همکار شامل 26 کنشگر شهرداری تهران و 21 نهاد / سازمان همکار برنامه ایمنی و مدیریت بحران در محورهای حمل ونقل و ترافیک، ایمنی شهری و بافت فرسوده، مسایل فرهنگی و اجتماعی و هوشمندسازی و توسعه مدیریت شناسایی شدند. بر این اساس، منطبق با احکام شناسایی شده، سازمان ها و نهادهای مسیول و همکار به عنوان سطرها و ستون های ماتریس شبکه حکمرانی در نظر گرفته شدند و تعداد دفعات همکاری بین سازمان ها و نهادها به عنوان ارزش سلول های ماتریس شبکه همکاری وارد محاسبات شدند. ماتریس شبکه همکاری کنشگران بر مبنای شاخص میزان مرکزیت درجه ورودی و خروجی و مرکزیت بینابینی، فاصله ژیودزیک و تراکم و انسجام تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها :

نتایج تحلیل سیستم حکمرانی نشان از اعتقاد برنامه ریزان به حاکمیت مشارکتی در حل مسایل ایمنی و مدیریت بحران شهر است، با وجود این مشارکت شهروندان، جوامع محلی، سازمان های مردم نهاد و بخش خصوصی نیازمند تقویت و گسترش همکاری قانونی است. به طوری که عدم شفافیت در تعیین نقش ، مسیولیت ها و اختیارات کنشگران نهادی خارج از شهرداری تهران نظیر نهادهای اجرایی، قانون گذار و نهادهای نظارتی مبنی بر توافق جمعی، عدم وجود سیاست های تسهیل کننده و مشوق بخش خصوصی و بنگاه های اقتصادی، دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی و مشارکت جوامع محلی و شهروندان در شبکه همکاری، نیازمند توجه قانون گذاران و برنامه ریزان و پشتیبانی از حکمرانی شبکه ای در حل مسایل مدیریت بحران شهر تهران است.

نتیجه گیری:

 توصیه های سیاستی بهبود سیستم حکمرانی مدیریت بحران شهر تهران را در راستای تعادل بخشی در توزیع قدرت قانونی میان نهادهای مسیول و همکار برنامه ایمنی و مدیریت بحران شهر تهران مبتنی بر فرصت های مشارکت برابر کنشگران کلیدی شامل تقویت شبکه همکاری کنشگران شهرداری و کنشگران بین نهادی در راستای ظرفیت سازی حل مسایل کلیدی ایمنی و مدیریت بحران، تقویت شبکه ارتباطی و بهره برداری مستمر از ظرفیت نخبگانی دانشگاهی و مشاورین، تقویت سازوکار مشارکت شهروندان، سازمان های مردم نهاد و بخش خصوصی، آگاه سازی و تقویت اعتماد عمومی شهروندان به برنامه های ایمنی و مدیریت بحران شهر تهران مبتنی بر رسانه جمعی، طرح سیاست های تشویقی بهره گیری از ظرفیت و مشارکت شرکت های دانش بنیان و کسب وکارهای نوپا و خلاق در حل مسایل ایمنی و مدیریت بحران شهر تهران؛ طرح سیاست های تشویقی مشارکت مدیران و کارکنان ؛ تقویت نقش ارتباط قانونی نهادهای مالی و اقتصادی شهر تهران و تامین مالی طرح ها، شفافیت و پاسخ گویی نهادهای مکلف به حقوق شهروندان شهر تهران ارایه شد.