التحلیل النقدی لخطاب اصحاب الکهف فی القرآن الکریم علی اساس نظریه نورمان فیرکلاف

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

إن التقییم لمختلف مستویات الخطاب یوفر لنا إمکانیه استکشاف معانی النص الخفیه ویعید الصوغ لطرق مواجهه اللغه للصیاغات وراء اللسانیه. یعد تحلیل الخطاب النقدی منهجا جدیدا فی تحلیل النص کما یعتبر السیاق عنصرا موثرا فی اکتشاف المعنی وتفسیره بالإضافه إلی الانتباه إلی السیاق اللغوی للنص فهو یدرس العلاقه بین اللغه والسلطه والایدیولوجیا والخطاب. یمکن تحلیل معظم النصوص وتفسیرها فی هذا الإطار مثل ادب الامم والروایات وبعض القصص القرآنیه، ومن النصوص الدینیه التی یمکن دراستها علی اساس الإطار المعنی هی قصه اصحاب الکهف القرآنیه؛ إن الخطاب الذی یسود علی هذه القصه فهو خطاب توحیدی تواجه فیه قوتان متعارضتان بعضهما مع البعض ویختار کل منهما نوعا معینا من الکلام لإثبات صحه ادعایهما. إن الانتباه إلی الانماط المختاره للغه إلی جانب شرح الوضع الثقافی والاجتماعی والسیاسی فی ذلک الوقت یمکن ان یودی إلی إعاده فتح العدید من الاسرار الدلالیه للغه. لذلک، بسبب اهمیه هذا الموضوع وضروره تفسیر النص القرآنی من زوایا مختلفه، یهدف هذا البحث علی ضوء المنهج الوصفی التحلیلی، وبالاستناد إلی نظریه تحلیل الخطاب النقدی لنورمان فیرکلاف [1] -التی تتکون من ثلاثه مستویات: ا. الوصف، ب. التفسیر، ج. التاویل- إلی الکشف عن الطبقات الخفیه للنص القرآنی وتحلیلها فی هذه القصه. فالدراسه اللغویه وغیر اللغویه لهذه القصه تدعونا إلی الاعتقاد بان کل وحده لغویه تخضع لسیاق لغوی خاص وهذا السیاق بکل میزاته الخاصه مثل التجسیم واختیار المفردات وترتیبها ناتج عن المعتقد الخاص بصاحب الخطاب؛ وفی المستوی السطحی للعمل المتواجد فی هذه القصه القرآنیه نلاحظ ان تکرار کلمه «الرب» علی النقیض من کلمه «الآلهه» یتبع تفکیر الوحدانیه لاصحاب الکهف ضد عباده الآلهه المختلفه لدی الملک والشعب آنذاک ولاشک فی ان الخطاب الذی جری بین هذین التیارین الفکریین لم یکن فکرا علی فتره تاریخیه خاصه، وإنما کان مبنیا لنوع خاص من المعتقد نحو التوحید والشرک والمقاومه والاتحاد کما کان موثرا فی اتجاه فکری و ثقافی للمخاطبین والعلاقات المستقبلیه؛ حیث بنیت قبه علی قبور اصحاب الکهف بعد مضی سنوات عده علی وفاتهم، وذلک یکون احتراما لمعتقدهم ومذهبهم التوحیدی کما یکون توسیعا لاصول عقیدتهم.  

زبان:
عربی
صفحات:
79 تا 108
لینک کوتاه:
magiran.com/p2652446 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 1,390,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!