نقش سلامت در امنیت و توسعه پایدار ملی بخش چهارم: امنیت و سلامت محیط زیست و نسبت آن با امنیت پایدار ملی

در معارف اسلامی، امنیت تاثیر بسزایی بر محیط طبیعی و محیط اجتماعی دارد. تهدیدات امنیت زیست محیطی، نتیجه غیرعمدی فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است و در مقایسه با تهدیدات نظامی روند آهسته تری دارد، و افق های زمانی برای برنامه ریزی سیاسی لازم به منظور مقابله با آن، گستردگی شگرفی دارد. هدف مطالعه حاضر تبیین جایگاه امنیت زیست محیطی با رویکرد امنیت ملی و تبیین نسبت آن با سلامت می باشد.

مطالعه کتابخانه ای با بررسی اسناد و مدارک علمی در کلیدواژه های مطالعه انجام شد.

ژیوپلیتیک؛ شیوه ای از تحلیل است که به تنوع و گوناگونی در محتوا و مقیاس زمینه های جغرافیایی، برای اعمال قدرت سیاسی و شناسایی چارچوب های فضایی که قدرت در آن جریان دارد، می پردازد. از دیدگاه ژیوپلیتیک، مناسبات قدرت و سازمایه های زیست کره به شدت به هم در آمیخته اند. امنیت محیط زیست انسان در دو دهه اخیر، تحت تاثیر پیامدهای تغییر اقلیم قرار گرفته است. یکی از پیامدهای تغییرات اقلیمی بر امنیت بهداشت و سلامت انسان ها، ایجاد و شیوع بیماری های واگیر است. در صورت عدم پیشگیری از این بیماری ها، جامعه جهانی در آینده نزدیک، شاهد گستردگی و شیوع بیشتر آنها خواهد بود. حمایت از افرادی که برای رهایی از این تهدیدها مجبور به ترک سرزمین و پناهندگی زیست محیطی می شوند، موضوع چند سند بین المللی قرار گرفته است که همگی بر مبنای حقوق بنیادین بشری شکل گرفته اند. مخاطرات امنیت سلامت انسان که متاثر از تغییرات اقلیمی هستند عبارتند از: آسیب پذیری در مقابله با بیماریهای مهلک عفونی؛ غذای ناسالم؛ سوء تغذیه؛ عدم دسترسی به مراقبت های بهداشت و سلامت اولیه.

امنیت محیط زیست، بخش جدایی ناپذیر از امنیت ملی است. توجه به مسایل امنیت ملی در حوزه محیط زیست باید سلامت محور، آینده نگرانه، ارزش محور، متکی بر مطالعات متقن علمی و برنامه ریزی های جامع و راهبردی باشد.