گذری بر آنفلوانزا و همه گیری های آن

آنفلوانزا، یک بیماری ویروسی واگیرداری است که ویروس عامل آن به خانواده ارتومیکسوویریده تعلق دارد. ژنوم این ویروسRNA دار می باشد که انواع گوناگون آن می تواند انسان، پرندگان و بسیاری از پستانداران را آلوده و نشانه های بیماری و اختلالات متعددی را در بدن آنها ایجاد نماید. اولین گزارش مستند همه گیری و شیوع بسیار گسترده این بیماری در جامعه بشری، که شروع آن را بعد از جنگ جهانی اول می دانند، در واقع اولین مواجهه جهانی با آن و کسب تجربه در این زمینه تاریخی بوده است. استفاده از اندوخته های علمی و تجارب درمانی در برخورد با این همه گیری، می تواند در انتخاب رویکردهای درمانی و مبارزه با انواع بیماری های عفونی از جمله آنفلوانزا نیز در دوران حاضر راهگشا باشد.

با استفاده از مطالعات کتابخانه ای از جمله بررسی متون و منابع علمی معتبر داخلی و بین المللی قابل دسترس از طریق پایگاه های رایانه ای، مقاله حاضر تدوین شده است.

ویروس آنفلوانزا سبب ایجاد عفونت در دستگاه تنفسی می گردد که پس از یک دوره نهفتگی 2-3 روزه سبب آشکار شدن علایمی چون تب، کوفتگی بدن، درد عضلات، تنگی نفس، سرفه و... می شود. بیماری می تواند در کسانی که بیماری زمینه ای دارند مانند بیماران قلبی- عروقی، تنفسی، دیابتی و سرطانی خطرناک باشد و سبب بروز بیشترین میزان مرگ ومیر در آنان گردد. سه نوع ویروس آنفلوانزا وجود دارد که عبارتند از نوع A که در انسان و حیوانات، نوع B که در انسان و پستانداران و نوع C فقط در انسان ایجاد بیماری می نماید. تاکنون در 4 مقطع زمانی 1918-1919، 1958-1957، 1968 و 2009 همه گیری جهانی آنفلوانزا رخ داده است که در این میان صرف نظر از نوع ویروس عامل آن، از نظر میزان ابتلا و مرگ ومیر مقطع زمانی اول، که دقیقا مصادف با دوران بعد از جنگ جهانی اول (1914-1918) بوده، در رده نخست جای دارد.

بیماری آنفلوانزا تاکنون هم به صورت فصلی و اپیدمی و هم به شکل دنیاگیر در جهان شیوع داشته است که میلیون ها نفر را به کام مرگ کشانده و انواع آسیب های جبران ناپذیر و همچنین هزینه های مالی و خسارات زیادی را بر اقتصاد جهانی تحمیل نموده است. گرچه شرایط روز دانش پزشکی و امکانات و تجهیزات مورد نیاز در هر دوره تاریخی متفاوت از یکدیگر و گاه غیر قابل مقایسه با حال حاضر می باشد، ولی اصول اساسی مانند ارتقاء دانش و سطح سواد سلامت عمومی، رعایت بهداشت فردی و اجرای دقیق دستورالعمل های اجتماعی، دسترسی به واکسن و انجام فرایند ایمن سازی افراد جامعه و نیز دسترسی به داروهای موثر در عفونت های ویروسی، از مهم ترین بنیان ها و دستاوردهای ضروری مبارزه با گسترش آنفلوانزا در جوامع بشری بوده است.