تبیین موضع گیری نظامی ایران پس از جنگ جهانی دوم (1325تا 1326ه.ش) بر اساس نظریه ی رئالیسم تدافعی

در پدیده جنگ و ناامنی مسایل امنیتی به ویژه مرزها اهمیت ویژه ای می یابند. این مساله در ایران بعد از جنگ جهانی دوم که با اشغال نیروهای متفقین و توجه آمریکا به مسایل امنیتی خود روبرو شد صدق می کند اهمیت توجه به مرزها در برهه زمانی 1325 تا 1326ه.ش تا جایی بود که در قالب دستورالعملی از جانب وزارت کشور دولت پهلوی نظارت بر مسایل مرزی در دستور کار قرار گرفت. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با استفاده از چهارچوب نظری ریالیسم تدافعی و بررسی اسناد آرشیوی در این سالها به تبیین موضع گیری نظامی ایران پس از جنگ جهانی دوم در فاصله ی سالهای (1325تا 1326) بپردازد. انتخاب این بازه زمانی به دلیل توجه ویژه دولت ایران به مسایل امنیتی مرزها تحت تاثیر فعالیت و عضوگیری حزب توده در مناطق مرزی کشور و سیاست سدنفوذ امریکا بود. نتایج بررسی ها نشان می دهد دولت ایران با توجه به رویکرد تدافعی سعی در حفظ خود در شرایط نظام آنارشیک را داشت و در این برهه از تاریخ استحکام بخشی مرزبانی ها در راستای حفاظت از سرحدات مملکت، افزایش قدرت نسبی، جلوگیری از اقدامات سوء دولت های همسایه ایران و حفظ بقا بود.