پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در مناطق جنگلی زاگرس براساس مدل زنجیره مارکوف

امروزه با توجه به رشد روز افزون جمعیت، تغییرات کاربری اراضی و تاثیرات آن بر محیط زیست، پایش و مدل سازی تغییرات کاربری یکی از پیش شرط های اصلی برای دست یابی به توسعه پایدار می باشد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی و پیش بینی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی در سطح شهرستان سردشت به منظور کسب اطلاعات پایه جهت برنامه ریزی در راستای مدیریت پایدار جنگل می باشد.

به این منظور، تصاویر ماهواره لندست 7 (سنجنده ETM+) و لندست 8 (سنجنده OLI) مربوط به سال های 2003 و 2015 مورد پردازش قرار گرفت. با استفاده از طبقه بندی نظارت شده با روش حداکثر احتمال نقشه کاربری برای هر دو دوره استخراج شد. مدل سنتی زنجیره مارکوف و تکنیک CA برای پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در 25 سال آینده به کار برده شد.

صحت کلی در طبقه بندی تصاویر سال 2003 و 2015 به ترتیب معادل 89 و 94 درصد و ضریب کاپا برابر 87/0 و 92/0 بود. نتایج نشان داد که در طول این دوره، حدود 7% از سطح جنگل کاهش و اراضی کشاورزی حدود 72% افزایش پیدا کرده است. با توجه به ماتریس احتمال انتقال مارکوف، بیشترین میزان تبدیل از سال 2015 تا سال 2040 از سطح جنگل و مرتع به کشاورزی و مسکونی صورت گرفته است.

تغییرات در سطح جنگل ها تا سال 2040 نشان می دهد که جنگل ها به طور پیوسته در طول زمان کاهش سطح خواهند داشت. نتایج پژوهش حاضر حاوی اطلاعات کمی است که می تواند مبنای ارزیابی پایداری در مدیریت اکوسیستم های جنگلی زاگرس و انجام اقدامات لازم جهت کاهش تخریب باشد.