پیشایندهای سلامت معنوی موثر در روابط عاطفی و شناختی زوجین: تحلیل محتوای قراردادی

سلامت معنوی اسلامی وضعیتی است که فرد در سایه بینش و تعقل، وحی و رسل، با انجام رفتارهای اختیاری شایسته، در ساحت های فردی و اجتماعی رو به تعالی الهی پیش می رود. سلامت معنوی زوجین، بنیان گذاران جوامع، بر کارایی آن ها موثر است. لذا، در این مطالعه توصیفی-کتابخانه ای پیشایندهای سلامت معنوی در زوجین مسلمان بررسی می شود.

جهت جمع آوری داده ها در پایگاه های گوگل اسکولار، نورمگز، مگیران و SID، کلیدواژه های «سلامت معنوی»، «معنویت»، «زوجین»، «همسران» و معادل انگلیسی آن ها در بازه زمانی 1400-1360 جستجو شد. پس از بررسی 36 مستند، پیشایندهای سلامتی معنوی زوجین در متون اسلامی با روش تحلیل محتوای قراردادی استخراج شد.

139 کد حاصله در شش زیرطبقه (موثر بر مدیریت خانواده، موثر بر روابط جنسی، معنوی، رفتاری، عاطفی و شناختی) طبقه بندی شدند. در این مقاله داده های مرتبط با پیشایندهای سلامتی معنوی موثر بر دو زیرطبقه «روابط عاطفی» و «شناختی» زوجین ارایه شد. زیرطبقه اول شامل هفت مورد ابراز محبت، بخشودگی و عذرخواهی، احترام و قدرشناسی، صداقت، شادی، آرامش و تسکین و رعایت حدود تعلق عاطفی است. زیرطبقه دوم شامل پنج مورد حل تعارض، درک متقابل و تفاهم، خوش بینی و اعتماد، قناعت و تعدیل انتظارات، رعایت انصاف و عدالت است.

ارتقای مهارت های ارتباط بین فردی و ویژگی های نگرشی-احساسی با ایجاد رابطه عاطفی زوجین؛ همچنین صرف زمان کافی جهت انتخاب همسر هم کفو و شناخت وی، صراحت در بیان انتظارات و پرورش ویژگی های شخصیتی با ایجاد رابطه شناختی زوجین بر سلامتی معنوی آن ها تاثیر مثبت می گذارند.