تحلیل و ارزیابی تعدادی از کتاب های درسی دوره ابتدایی از نظر میزان توجه به آموزش مهارت های زندگی با تاکید بر مهارت های ارتباطی و مقابله ای سازگارانه

این پژوهش با هدف، تحلیل محتوای کتاب های آموزش قرآن، ریاضی، هدیه های آسمانی، مطالعات اجتماعی، تفکر و پژوهش و کار و فناوری دورهابتدایی سال تحصیلی 99-1398، بر اساس مهارت های ارتباطی و مقابله ای سازگارانه، با روش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا انجام شد. ابزار اندازه گیری، چک لیست محقق ساخته بوده که روایی آن با استفاده از نظر صاحب نظران و پایایی با روش اسکات (5/89) و تکنیک تکرارپذیری، بررسی و تایید شد. چارچوب مفهومی در قالب 4 مولفه و 20 شاخص طراحی شد. داده های حاصل از تحلیل محتوا با استفاده از مراحل سه گانه آنتروپی شانون تحلیل شد. در کلیه صفحات کتاب های بررسی شده 784 بار به موضوع مهارت های زندگی پرداخته شده که از این تعداد، بیشترین توجه (36 درصد) مربوط به مهارت «برقراری روابط بین فردی سازگارانه» و کمترین توجه (5/17 درصد) مربوط به مهارت «مقابله با استرس ها» است. سپس، 5/26 درصد به مهارت «برقراری ارتباط موثر با دیگران» و 20 درصد به مهارت «مقابله با هیجان ها» توجه شده است. بیشترین ضریب اهمیت مربوط به «برقراری ارتباط موثر با دیگران» (1739/0) و کمترین ضریب اهمیت «مقابله با استرس ها» (1465/0) است. مهارت «مقابله با هیجان ها» با ضریب (1577%) در اولویت دوم و «برقراری روابط بین فردی سازگارانه» با ضریب 1495/0 در اولویت سوم قرار دارد. کتاب «آموزش قرآن» در مجموع شش پایه، 208 بار، «ریاضی» 160 مرتبه، «هدیه های آسمانی» 183 بار و «مطالعات اجتماعی» در مجموع چهار پایه، 174 بار به آموزش این مهارت ها پرداخته است. با توجه به یافته ها نتیجه گرفته می شود که در کتاب های اشاره شده، باید توجه بیشتری به مهارت های مقابله با استرس ها و هیجان ها شود.