مقایسه فراوانی استئوپروز و استئوپنی در بیماران مبتلا به بیماری انسدادی ریه با و بدون آمفیزم در شهر ساری

بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) نوعی بیماری پیشرونده ریه است که با علایم تنفسی طولانی مدت و محدودیت جریان هوا تشخیص داده می شود. COPD سومین علت مرگ و میر در سراسر جهان است و با بسیاری از بیماری های خارج ریوی مانند بیماری های قلبی ریوی، ضعف عضله اسکلتی و آنمی مرتبط می باشد. استیوپروز یکی از مهم ترین عوارض سیستمیک COPD می‏باشد که خطر شکستگی های استیوپروتیک را افزایش داده و بار اقتصادی سنگینی را به همراه دارد. نظر به اهمیت بالینی فنوتیپ آمفیزم در بیماری مزمن انسدادی ریه و عدم بررسی این موضوع در کشور ایران، هدف از این مطالعه مقایسه فراوانی استیوپروز و استیوپنی در بیماران مبتلا به COPD با و بدون آمفیزم در مراجعه کنندگان به کلینیک طوبی ساری و بیماران بستری در بیمارستان امام خمینی ساری بود.

این مطالعه مقطعی-تحلیلی در سال 1400 بر روی بیماران مراجعه کننده به کلینیک روماتولوژی و ریه و بیماران COPD بستری در بیمارستان امام خمینی ساری انجام شد. 50 بیمار مبتلا به COPD دارای آمفیزم به عنوان گروه مورد و 50 بیمار مبتلا به COPD فاقد آمفیزم به عنوان گروه شاهد وارد مطالعه شدند و پس از بررسی و تایید با اسکن توموگرافی کامپیوتری رزولوشن بالا (HRCT) بیماران دارای آمفیزم و فاقد آمفیزم تفکیک شدند. سپس با استفاده از دانسیتومتری و بررسی تراکم توده استخوانی(BMD) همه بیماران COPD، بیماران به دو گروه با استیوپروز و بدون استیوپروز تقسیم شدند. اطلاعات بیماران وارد نرم افزار 23SPSS شد و مورد تحلیل قرار گرفت.

در مطالعه حاضر تفاوت معنی داری در سطوح سرمی ویتامین D، نمره شکستگی مهره یا BMD بین بیماران آمفیزماتوز و غیر آمفیزماتوز با (0/09P= و 0/098P=) وجود نداشت. تجزیه و تحلیل چند متغیره نشان داد که (در مدلی از جمله سن، BMI، FEV1، PaO2، امتیاز آمفیزم، CRP و امتیاز تنگی نفس) تنها BMI، FEV1 و PaO2 کاهش می یابد که عوامل خطر مستقل برای BMD پایین بودند.

یافته های این مطالعه نشان داد طبق مدل چند متغیره، آمفیزم یک عامل خطر مستقل برای پوکی استخوان می باشد. BMI پایین، شدت COPD و هیپوکسی نقش غالبی در ایجاد پوکی استخوان دارند.