اثرات عصاره هیدروالکلی پروپولیس بر مهار تغییرات تخمدانی حاصل از شیمی درمانی با سیکلوفسفامید در موش صحرایی

یکی ازمخرب ترین اثرات جانبی شیمی درمانی، آسیب به سیستم تولید مثل می باشد. سیکلوفسفامید (CTX) به عنوان یکی از پرمصرف ترین داروهای شیمی درمانی، دارای اثرات سمی و غیرقابل بازگشتی بر تخمدان می باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات عصاره ی هیدروالکلی بره موم (پروپولیس) بر بهبود ساختار و عملکرد تخمدان موش صحرایی آسیب دیده  ناشی از شیمی درمانی با سیکلوفسفامید می باشد.

این پژوهش بر روی 40 سر موش صحرایی ماده نژاد Wistar انجام شد (5 گروه 8 تایی) شامل: گروه کنترل؛ دریافت فقط حلال پایه (حلال پروپولیس)، گروه شاهد؛ دریافت آب مقطر به صورت داخل صفاقی به مدت 14 روز و سیکلوفسفامید یک بار با دوزmg/kg 200 در روز 15 بارداری، گروه های 3، 4 و 5  شامل موش هایی که به ترتیب پروپولیس با دوزmg/kg 200 و 100 و 50 (14روز به صورت داخل صفاقی) و سیکلوفسفامید یک بار با دوزmg/kg 200 در روز 15 بارداری دریافت کردند.24 ساعت بعد از آخرین تزریق، خونگیری جهت سنجش میزان هورمون 17بتا-استرادیول سرم انجام شد. سپس تخمدان راست تمام حیوانات جهت مطالعات هیستوپاتولوژیک در محلول بوین ثابت شده و برش های بافتی تهیه و رنگ آمیزی انجام شد. تخمدان چپ آن ها نیز پس از فریز نمودن، هموژنیره و سانتریفوژ گردید و از مایع رویی آن برای سنجش فاکتورهای استرس اکسیداتیو TAC و MDA بر اساس روش ذکر شده در کیت های مربوطه استفاده شد.

استفاده از عصاره هیدروالکلی پروپولیس با دوزهایmg/kg 200، 100، 50 باعث مهار کاهش تعداد انواع فولیکول های تخمدانی و قطر ایوسیت، کاهش تعداد فولیکول های آترتیک، افزایش میزان هورمون 17 بتا-استرادیول، افزایش سطح فاکتور آنتی اکسیدان کل (TAC) و کاهش سطح مالون دی آلدیید (MDA) در مدل شیمی درمانی گردید.

این مطالعه نشان داد که عصاره ی هیدروالکلی پروپولیس به طور قابل ملاحظه ای از اثرات مخرب سیکلوفسفامید بر ساختار و عملکرد تخمدان جلوگیری می کند.