شناسایی معیارهای انتخاب تجهیزات حفاظت تنفسی و شنوایی: مطالعه مقطعی در صنایع استان تهران

انتخاب درست و استفاده مناسب از تجهیزات حفاظت فردی، یکی از راهکارهای بسیار مهم در حفظ سلامتی و ایمنی کارکنان می باشد. لازمه انتخاب درست، شناخت معیارهایی است که در گزینش تجهیزات حفاظتی مد نظر قرار می گیرند. مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت و معیارهای لحاظ شده در انتخاب تجهیزات حفاظت از سیستم تنفسی و شنوایی در صنایع استان تهران انجام شد.

مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی-تحلیلی بوده، که روی 400 نفر از کارشناسان و متخصصان ایمنی و بهداشت حرفه ای شاغل در صنایع استان تهران در سال 1401 انجام شد. به منظور آگاهی از معیارهایی که جهت انتخاب تجهیزات حفاظتی مد نظر قرار می گیرند، از چک لیست و پرسشنامه محقق ساخته (نسخه فیزیکی و آنلاین) استفاده شد. چک لیست حاوی یک سری سوالات جمعیت شناختی و تخصصی و پرسشنامه حاوی سوال باز در مورد معیارهای انتخاب تجهیزات حفاظت تنفسی و شنوایی بود. از نرم افزار SPSS-v21 و Excel-2016 به منظور آنالیز آماری داده ها و ترسیم نمودارها استفاده شد.  

میانگین سن و سابقه کاری شرکت کنندگان به ترتیب 66/38 و 78/11 سال بود. از بین شرکت کنندگان، به ترتیب 3/48% و 7/47% آن ها کیفیت و 5/42% و 5/39% از آن ها کمیت تجهیزات حفاظت تنفسی و شنوایی موجود در واحد تولیدی/ صنعتی تحت نظارت خود را تایید نکرده و 3/56% آن ها اذعان نمودند که هیچ مسیولیتی در خصوص تهیه یا تایید این تجهیزات در محیط کار خود ندارند و این مسیولیت اغلب بر عهده کارپردازان، کارفرما و مسیولین خرید/تدارکات می باشد. همچنین در بررسی معیارها، در مجموع به ترتیب 27 و 29 معیار در ارتباط با تجهیزات حفاظت تنفسی و شنوایی توسط شرکت کنندگان در مطالعه عنوان شد که پرتکرارترین آن ها معیارهایی چون نوع و غلظت آلاینده های تنفسی، کیفیت و جنس اجزاء تشکیل دهنده، قیمت و کارایی فیلتراسیون در ارتباط با حفاظ های تنفسی و شاخص کاهندگی صدا، کیفیت و جنس گوشی های ایمنی، قیمت و راحتی استفاده-کننده در ارتباط با حفاظ های شنوایی بود. توزیع فراوانی معیارهای شناسایی شده نیز حداقل 3/0 % و حداکثر 38% بود.

فراوانی بالای گزارش شده در خصوص عدم دخالت و رضایت کارشناسان از تناسب تجهیزات حفاظتی و نیز فراوانی ناچیز اغلب معیارهای مطرح شده، نشان می دهد که با وجود اهمیت زیاد مساله انتخاب درست تجهیزات حفاظت تنفسی و شنوایی، این مساله در صنایع مورد بررسی آنچنان مورد توجه قرار نگرفته و مستلزم بررسی های بیشتر و ارایه راهکارهای عملیاتی و کاربردی جهت بهبود وضعیت می باشد.