مقایسه تاثیرهای فیزیولوژیک قارچ تریکودرما (والد و جهش یافته) علیهFusarium oxysporum f.sp. dianthi در میخک ‘White Liberty’

میخک از گیاهان زینتی مهم است و Fusarium oxysporum f.sp. dianthi عامل پژمردگی فوزاریومی، خسارت فراوانی را به پرورش دهندگان میخک وارد می سازد. هدف از پژوهش کنونی بررسی واکنش گیاه میخک آلوده به قارچ Fusarium oxysporum f.sp. dianthi و مایه زنی شده با قارچ تریکودرما (والد و جهش یافته) در برخی از شاخص های فیزیولوژیک و آنزیمی مرتبط با بروز مقاومت به بیمارگر بود. پس از جداسازی و خالص سازی عامل بیماری زا و تایید بیماری زایی آن ها، جدایه F. oxysporum N112 به عنوان سویه پرآزار بیمارگر انتخاب شد. جدایه های تریکودرما)والد و جهش یافته(از کلکسیون پژوهشکده کشاورزی هسته ای دریافت و قدرت جلوگیری از رشد F. oxysporum N112 در شرایط درون شیشه ای بررسی شد. میزان کاهش بروز بیماری در اثر تیمار با تریکودرمای منتخب روی گیاه میخک ‘White Liberty’ در گلخانه بررسی شد. میزان پروتیین، سبزینه a وb، کارتنویید و فعالیت آنزیم های پراکسیداز و پلی فنول اکسیداز در نمونه های برگی در روزهای 7، 14 و 21 اندازه گیری شد. نتایج این پژوهش نشان از کاهش تولید پروتیین، سبزینه a و b، کاروتنویید در گیاهان آلوده و افزایش آنزیم های پراکسیداز و پلی فنول اکسیداز در اثر تجمع رادیکال های آزاد در بافت برگی داشت. در حالی که مایه زنی با تریکودرما منجر به افزایش محتوی پروتیین، سبزینه a و b و کاروتنویید در برگ و جلوگیری از انباشت رادیکال های آزاد و در نتیجه کاهش تجمع آنزیم های پراکسیداز و پلی فنول اکسیداز در گیاه میخک آلوده به قارچ Fusarium oxysporum f.sp. dianthi شد. افزون بر این، در گیاهان تیمار شده با تریکودرمای جهش یافته افزایش انباشت سبزینه و پروتیین در برگ و کاهش بروز بیماری درمقایسه با جدایه تریکودرما (والد) دیده شد. از سوی دیگر، تیمار با تریکودرمای جهش یافته بیش از جدایه والد در پیشگیری از پیشرفت بیماری، 21 روز پس از مایه زنی با بیمارگر تاثیر داشت که ممکن است به دلیل تاثیر تیمار با تریکودرمای جهش یافته در کاهش اکسایش یاخته ای در گیاه بیمار باشد. در مجموع، نتایج نشان داد که، تریکودرمای جهش یافته افزون بر قدرت نا هم افزایی (آنتاگونیستی) بالاتر از والد، از راه تاثیر بیشتر در تعادل اکسایش یاخته ای می تواند عامل کنترل زیستی موثرتری در برنامه تلفیقی مبارزه با عامل پژمردگی فوزاریومی میخک باشد.