ناکامی تحقق حقوق شهروندی در پهلوی دوم و تاثیر آن در شکل گیری انقلاب اسلامی

مفهوم شهروندی اولین بار با ورود گفتمان مشروطه در ساحت سیاسی از سوی منورالفکران قاجار وارد ادبیات سیاسی ایران گردید. اما به دلیل نبود زیرساخت های لازم و مولفه های ملت سازی این امر با شکست مشروطه از میان رفت. از آنجایی که مفهوم حقوق شهروندی از عوامل موثر درساخت دولت-ملت است و همچنین توجه به حقوق ملت از ارکان حکومت مبتنی بر دموکراسی است؛ این مفهوم بر توسعه سیاسی و توزیع برابر منابع اثر مستقیم دارد.روش شناسی پژوهش: نوشتار حاضر بر مبنای نظریه برایان ترنر برای فهم شهروندی و حقوق شهروندی در عصر پهلوی دوم کوشیده است تا با بهره گیری از اسناد و منابع کتابخانه ای و روش توصیفی-تحلیلی با بررسی موانع تحقق امر حقوق شهروندی در این دوره درصدد پاسخ به این سوال است، که چگونه نادیده گرفتن حقوق شهروندی به شکل گیری انقلاب اسلامی منتج شد؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که علی رغم تلاش برای نوسازی و دگرگونی در ساختار اجتماعی ایران، تحولات چشمگیری در حوزه تحقق شهروندی در دوره پهلوی دوم در ابعاد مورد بررسی نظریه ترنر صورت نگرفته است. دستاورد پژوهش بدین قرار است که به دلیل عدم توجه به حقوق سیاسی-اقتصادی، نابرابری در تخصیص منابع، شخصی شدن قدرت و در نهایت ناکارآمد بودن اعلامیه حقوق بشر کارتر و اجرای ناقص آن در ایران از موانع تحقق حقوق شهروندی بوده است.