تحلیل گفتمان عاشوراپژوهی در ایران معاصر (1340 تا 1390)

عاشورا از روزگار نخست تا کنون، موضوع پرکششی برای پژوهشگران مختلف بوده است. مقاله پیش رو با رویکرد کیفی و تحلیل گفتمانی، زمانه 1340 تا 1390 جامعه ایرانی را کاویده، و گفتمان های عاشوراپژوهی این دوره تاریخی را بررسی و تحلیل کرده است. مسیله اصلی این پژوهش، کشف گفتمان های مهم در عاشوراپژوهی در مقطع تاریخی یادشده است. روش تحقیق در این مقاله، کیفی است و در آن از روش، تحلیل گفتمان لاکلا و موفه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، سه گفتمان برتر این دوره پنجاه ساله که یا در طول هم، یا هم زمان با هم جریان داشته اند، عبارت اند از: گفتمان انقلابی، اصلاحی و احساسی عاطفی. بررسی ادبیات عاشوراپژوهی، نشانگر تاثیر اوضاع اجتماعی سیاسی و چالش سنت و تجدد بر این رویکردها و گفتمان هاست. همچنین برآیند پژوهش، نشان از یک گفتمان فعال، ولی پنهان دارد. یعنی گفتمان اخلاقی که از دید مورخین و پژوهشگران مغفول مانده؛ ولی این پژوهش به آن پرداخته است.