مدل سازی اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی براساس طرحواره های ناسازگار اولیه: نقش میانجی هویت معنوی در نوجوانان دختر

امروزه اینترنت به عنوان ابزاری بسیار مهم برای آموزش، سرگرمی، به اشتراک گذاشتن اطلاعات و ارتباطات تلقی می شود و به بخش جدایی ناپذیری از زندگی افراد تبدیل شده است. در مطالعات مختلف عوامل متعدد موثر در اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی، بررسی شده است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر مدل سازی اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی براساس طرح واره های ناسازگار اولیه با نقش میانجی هویت معنوی در نوجوانان دختر بود.

روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بود که در قالب مدل سازی معادلات ساختاری ارایه شد. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دبیرستانی شهر بابل در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس 320 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها پرسش نامه اعتیاد به شبکه های اجتماعی مبتنی بر موبایل (خواجه احمدی و همکاران، 1395) و پرسش نامه طرح واره ناسازگار اولیه یانگ (یانگ، 2005) و پرسش نامه هویت معنوی (رستمی و جوکار، 1393) به کار رفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 24 و Amos نسخه 24 و همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری صورت گرفت. سطح معناداری همه آزمون ها 0٫05 بود.

بررسی ضرایب مسیرهای مختلف نشان داد، طرح واره ناسازگار با هویت معنوی (0٫011=p، 0٫65=Beta) و اعتیاد به شبکه های مجازی (0٫001>p، 0٫65=Beta) به طور معناداری رابطه مستقیم دارد؛ اما بین هویت معنوی با اعتیاد به شبکه مجازی (0٫072=p، 0٫16=Beta) رابطه مستقیم مشاهده نمی شود. شاخص های نکویی برازش مدل مفهومی برازش داده شده برابر با 3٫9=CMIN/df، 0٫95=GFI، 0٫939=NFI و 0٫071=RMSEA، به دست آمد.

براساس یافته های این پژوهش، به نظر می رسد طرح واره های ناسازگار اولیه در نوجوانان دختر با اثرگذاری بر هویت معنوی موجب افزایش اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی خواهد شد.