اثرات کود نیتروژن و محلول پاشی اسید جیبرلیک بر عملکرد دانه و کیفیت رقم سوپرگندم در دو منطقه ایران

اثرات اسید جیبرلیک در سطوح مختلف نیتروژن در ارقام هیبرید پرمحصول گندم می تواند در افزایش کیفیت و کمیت عملکرد دانه موثر باشد. در این تحقیق به بررسی محلول پاشی اسید جیبرلیک با غلظت مطلوب در سطوح مختلف نیتروژن بر کمیت و کیفیت دانه رقم هیبرید سوپرگندم در دو منطقه کرج و همدان، طبق آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 97-1396 پرداخته شد. فاکتور اصلی در این آزمایش شامل سه سطح مختلف نیتروژن (60، 105 و 150 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره، فاکتور دوم شامل دو سطح اسید جیبرلیک (صفر و 100 میلی گرم بر لیتر) در دو منطقه مختلف آب و هوایی کرج و همدان در نظر گرفته شد. مطابق نتایج اثرات سه گانه منطقه، نیتروژن و اسید جیبرلیک بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در سنبله، سختی دانه، پروتیین دانه، درصد عناصر فسفر، پتاس و عنصر روی دانه با احتمال خطای 1 درصد معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (23/14 تن در هکتار)، روی دانه (93/42 میلی گرم در کیلوگرم) به تیمار 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و اسید جیبرلیک در همدان و بالاترین عملکرد زیستی (4/35 تن در هکتار) و (2/37 تن در هکتار) به ترتیب مربوط به 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و مصرف اسید جیبرلیک در همدان تعلق داشت. بیشترین پتاسیم دانه (69/11 گرم در کیلوگرم) و (63/11 گرم در کیلوگرم) به ترتیب مربوط به تیمار 60 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و اسید جیبرلیک و تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن و عدم مصرف اسید جیبرلیک در همدان بود. نتایج نشان داد که کاربرد اسید جیبرلیک منجر به کاهش مصرف نیتروژن شد و مصرف 100 میلی گرم در لیتر اسید جیبرلیک باعث کاهش مصرف 45 کیلوگرم در هکتار نیتروژن شد که این امر سبب کاهش هزینه نیتروژن و اثرات زیست محیطی ناشی از استفاده نیتروژن شده است.