تاثیر محلول پاشی عناصر کم مصرف بر برخی صفات بیوشیمیایی و عملکرد گندم در شرایط تنش کم آبی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی عناصر کم مصرف بر برخی صفات بیوشیمیایی و عملکرد گندم در شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت کرت های خردشده بر پایه طرح بلوک های کاملا تصادفی در سه تکرار در ورامین طی دو سال زراعی 1396- 1395 و 1397- 1396به اجرا درآمد. عامل اصلی رژیم های آبیاری در سه سطح (I1: آبیاری معمول، I2: قطع آبیاری در مرحله شروع رشد ساقه و I3: قطع آبیاری در مراحل شروع رشد ساقه و پر شدن دانه) و عامل فرعی شامل محلول پاشی عناصر کم مصرف در هشت سطح (M1: شاهد (بدون محلول پاشی)، M2: محلول پاشی بر، M3: روی، M4: آهن، M5: روی+بر، M6: آهن+بر، M7: روی+آهن و M8: روی+ بر+ آهن) بودند. در شرایط آبیاری معمول، دو نوبت آبیاری پاییزه و چهار نوبت آبیاری بهاره انجام گرفت. محلول پاشی هر یک از عناصر ریزمغذی از منبع سولفات آهن، سولفات بر و سولفات روی با غلظت 5 در هزار در دو مرحله ساقه دهی و ظهور سنبله انجام گردید. نتایج نشان داد اثر رژیم های آبیاری، محلول پاشی عناصر کم مصرف و اثر متقابل آن ها در سطح یک درصد بر محتوای کلروفیلa، b و کلروفیل کل، غلظت آنزیم کلروفیلاز، مالون دی آلدیید و آبسزیک اسید معنی دار بود. همچنین اثر ساده آبیاری و محلول پاشی بر غلظت قند کل و عملکرد دانه معنی دار بود. نتایج نشان داد که قطع آبیاری منجر به کاهش کلروفیل کل شد. محلول پاشی روی+ بر+ آهن (M8) در هر سه سطح رژیم های آبیاری منجر به افزایش معنی دار کلروفیل کل گردید. بیشترین میزان کلروفیل کل در شرایط آبیاری معمول به همراه محلول پاشی روی+ بر+ آهن (I1M8) به میزان 03/6 میلی گرم بر گرم برگ تازه به دست آمد. همچنین محلول پاشی روی+ بر+ آهن در تیمارهای آبیاری (I2) و (I3) (به ترتیب با میانگین های 2/5 و 55/4 میلی گرم بر گرم برگ تازه)  منجر به افزایش کلروفیل کل نسبت به عدم محلول پاشی این عناصر گردید. به طور کلی، استفاده از محلول پاشی عناصر ریزمعذی آهن، روی و بر ضمن افزایش عملکرد دانه، در شرایط تنش می تواند سبب بهبود ویژگی های فیزیولوژیکی در گندم گردد.