تاثیر ال-گلوتامین و نوع محیط کشت بر کشت ریشه مویین زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.)

القا و تولید ریشه مویین در زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) به عنوان یکی از تکنیک های کشت بافتی و زیست محیطی در تولید متابویت های ثانویه این گیاه، مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار به صورت کشت درون شیشه ای انجام گرفت. بهترین سویه اگروباکتریوم رایزوژنز از میان سویه های MSU، A7 و A4-N از برگ های چهار هفته ای زرین گیاه و بهترین سن برگ جهت تلقیح با باکتری، از گیاهچه های دو هفته ای، سه هفته ای و چهار هفته ای انتخاب شدند. به منظور القای ریشه مویین مناسب ترین محیط کشت در مرحله هم کشتی از میان محیط کشت های MS و MS فاقد ترکیبات حاوی عناصر پرمصرف (NH4NO3، KNO3، CaCl2 و KH2PO4) و در مرحله پس از هم کشتی از میان محیط کشت های MS و MS حاوی ال-گلوتامین به غلظت 1/0 گرم بر لیتر انتخاب شدند. بیش ترین درصد ریشه زایی به هنگام استفاده از سویه MSU (%90)، برگ چهار هفته ایی (28/82 درصد) و محیط کشت MS فاقد ترکیبات پرمصرف در مرحله هم کشتی و محیط کشت MS حاوی ال-گلوتامین در مرحله پس از هم کشتی (78/75 درصد) مشاهده شد. تراریختگی ریشه های مویین تشکیل شده نیز از طریق واکنش زنجیره ای پلی مراز و به وسیله آغازگرهای ژن های rolC و aux1 تایید شد. نتایج نشان داد که تولید ریشه مویین از این گیاه به نوع سویه، سن برگ و نوع محیط کشت بستگی داشت. در حالی که نوع سویه و سن برگ تاثیری بر روی طول ریشه تشکیل شده نشان نداد. نتایج حاصل از این مطالعه می تواند در تولید ترکیبات دارویی این گیاه مانند رزمارینیک اسید از طریق تکنیک بهینه سازی شده ریشه مویین مورد استفاده قرار گیرد.