ارتقای سلامت مبتنی بر سواد رسانه ای در کارکنان آموزشی دانشگاه علوم ‫پزشکی اردبیل: یک مطالعه آمیخته

 سلامت به عنوان یک مسیله و بحث جهانی مطرح بوده و سازمان ها می کوشند تا سلامت کارکنان خود را بهبود بخشند. یکی از این راهکارها، تقویت شیوه کسب اطلاعات معتبر مربوط به سلامت از طریق رسانه های اجتماعی است. با توجه به اینکه، دانشگاه های علوم پزشکی باید بیشتر در زمینه ارتقای سلامت کارکنان خود کوشا باشند، مطالعه حاضر با هدف ارتقای سلامت مبتنی بر سواد رسانه ای در کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل در سال 1401 انجام گرفت.

 این پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی به روش کمی- کیفی است. جامعه آماری در بخش کیفی، اساتید و مدیران دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بودند که با روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی انتخاب شدند و در بخش کمی، 234 نفر از کارکنان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل بودند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه تهیه شده با استفاده از نتایج بخش کیفی بود. برای تحلیل داده های کیفی از روش گراندد تیوری به روش کدگذاری استراوس و کوربین و برای تحلیل داده های کمی از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید.

 در مرحله کیفی 8 مقوله اصلی و 44 مقوله فرعی شناسایی شد که در قالب مدل پارادایمیک شامل 6 بعد؛ شرایط علی (خصوصیات فردی و بستر خانوادگی، شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی جامعه و ارزیابی نقادانه محتوای رسانه)، شرایط زمینه ای (زیرساخت های ارتقای سواد رسانه ای)، پدیده محوری (ارتقای سواد رسانه ای)، راهبردها و اقدامات (ایجاد محیط یادگیرنده و مشارکت کارکنان)، شرایط مداخله گر (فقدان پذیرش رسانه های نوین در بین کارکنان) و در نهایت پیامدها (ارتقای سلامت عمومی) است. در مرحله کمی برازش و توان پیش بینی مدل تایید شد. همه ابعاد در ارتقای سلامت مبتنی بر سواد رسانه ای معنی دار بودند و در نهایت عوامل ارتقای سلامت مبتنی بر سواد رسانه ای اولویت بندی گردیدند و بر این اساس مدل ارتقای سلامت مبتنی بر سواد رسانه ای اعتباریابی شد.

 بر اساس یافته های پژوهش نتیجه گرفته می شود استقرار مدل ارتقای سلامت مبتنی بر سواد رسانه ای در دانشگاه علوم پزشکی اردبیل می تواند منجر به ارتقای سلامت عمومی برای کارکنان آموزشی دانشگاه گردد که نتایج آن بهبود شیوه زندگی و رفتارهای بهداشتی، افزایش قابلیت های سلامت فردی، ایجاد و گسترش خدمات سلامتی، استقرار عدالت اجتماعی و توانمندسازی افراد و ارتقای کیفیت و نحوه ارایه خدمات است.