بررسی اثر بخشی آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی به مادران بر نشانه های نافرمانی مقابله ای در کودکان

در ذهن آگاهی فرد در لحظه از شیوه ذهنی خود آگاه می شود و پس از آگاهی روی دو شیوه ذهن، یکی انجام دادن و دیگری بودن، یاد می گیرد ذهن را از یک شیوه ای دیگر حرکت دهد که مستلزم آموزش راهبردهای رفتاری، شناختی و فراشناختی ویژه برای متمرکز کردن فرایند توجه است. پژوهش حاضر، با هدف تعیین اثر بخشی آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی  به مادران بر نشانه های نافرمانی مقابله ای در کودکان 8 تا 11 سال شهر یاسوج انجام شده است.روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی که در آن از طرح پیش آزمون  - پس آزمون  با گروه کنترل با سنجش در خط پایه پس از مداخله و پیگیری 3 ماهه با گروه کنترل انجام گرفت. تعداد 30نفر از مادران دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی در سال تحصیل 1400-1399 شهر یاسوج که حدود 4259 نفردانش آموز در 5 دبستان دولتی پسرانه مشغول به تحصیل بودند  انتخاب و به طور تصادفی به آزمایش (برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی) n=15 و کنترل(n=15) گماشته شدند. کلیه شرکت کنندگان پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه نشانه های اختلال نافرمانی سیاهه رفتاری کودک آخنباخ را در سه مرحله تکمیل کردند. فرضیه های مربوط به اثربخشی مداخله های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته و همچنین آزمونهای تعقبی آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد میانگین متغیر نشانه های اختلال نافرمانی در مرحله پیش آزمون بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود ندارد که نشانگر همگن بودن دو  گروه پژوهش در مرحله پیش آزمون است، اما تفاوت بین دو گروه در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری بود که می تواند حاکی از اثربخشی مداخله بر متغیرهای  ذکر شده و نیز پایداری اثربخشی در مرحله پیگیری بوده است. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت که درمان مذکور می تواند در کاهش نشانه های نافرمانی مقابله ای در کودکان 8 تا 11 سال به عنوان مداخلات روانشناسی استفاده شود با توجه به اثر بخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی   این درمان در اولویت درمانی قرار داده شود.