بررسی شگردهای طنزپردازی در اشعار طنز اکبر اکسیر

طنز از انواع فرعی ادبیات و زاده اعتراض است و آیینه ای است که نظارگان، چهره هر کس جز خود را در آن میبینند. طنز تصویر هنری اجتماع نقیضین است و طنزپردازی در حکایات فارسی سابقه ای دیرینه دارد. اکبر اکسیر یکی از شاعران طنز پرداز معاصر است که با نیشتر طنز در صدد اصلاح معایب و رفع کمبود های دوره معاصر برآمده است. هدف این پژوهش بررسی شگردهای طنزپردازی در اشعار این شاعر است.

این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و داده ها بصورت تصادفی از میان اشعار اکبر اکسیر انتخاب شده است.

یافته ها نشان داد شگردهای اصلی اکسیر برای طنزپردازی عبارتند از: کاربرد صنایع بلاغی (مانند ایهام، پارادوکس، تشبیه، کنایه)، قلب مطلب، غافلگیری، نقیضه سرایی (پارودی)، تشبیه به حیوانات و خودزنی، کاربرد ترکیبات محاوره ای، جابجایی یا وارونه کردن نقشها و موقعیتها.

بهره بردن از استعاره، تضاد، مراعات النظیر، کنایه، تلمیح، تشبیه و جز اینها (نماد، تضمین، مجاز، طنز و تعریض) و به کار گرفتن ضرب المثلها، زبان عامیانه و محاوره ای در سطحی وسیع، تتابع اضافات، و گاهی زبان روایی و داستانی بیشترین اساس طنز را در حوزه زبانی اشعار اکبر اکسیر نشان داده است. او زمانی شعر را به زبان مردم کوچه و بازار نزدیک میکند و از کلمات بومی و محلی استفاده میکند و زمانی از کلماتی استفاده میکند که در دسترس عامه نیست و از همه این موارد برای ایجاد طنز زبانی در اشعارش بهره برده است.