تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر رفتارهای کارکنان در مدیریت پسماندهای بیمارستان حافظ شهر شیراز

 پسماندهای بیمارستانی حاوی طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها بوده و به دلیل خواص خطرناک به مدیریت خاص نیاز دارند و دفع نامناسب آنها برای محیط زیست و سلامت عمومی تهدید جدی محسوب می شود. لذا هدف از این مطالعه تعیین و تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر تیوری رفتار برنامه ریزی شده بر رفتارهای کارکنان در مدیریت پسماند بیمارستان حافظ شیراز بود.

 این یک مطالعه نیمه تجربی می باشد که در سال 1398 بر روی پرسنل بیمارستان حافظ شیراز شامل دو گروه درمانی و خدمات، طراحی و انجام شد. جامعه آماری این پژوهش به صورت تمام شماری شامل کلیه پرسنل درمان (170نفر) و خدمات (32 نفر) بود. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش شامل پرسشنامه تیوری رفتار برنامه ریزی شده و سنجش آگاهی بود که روایی و پایایی آن به وسیله متخصصین برآورد و مورد استفاده قرار گرفت. سایر ابزارها چک لیست ارزیابی مدیریت پسماند شامل؛ زیرساخت مدیریت، تفکیک، جمع آوری، حمل، نگهداری موقت، دفع و فرم توزین پسماند بود. این مطالعه در دو مرحله قبل و بعد از مداخله آموزشی اجرا شد، در مرحله اول اطلاعات قبل از مداخله با استفاده از پرسشنامه ها، چک لیست ارزیابی مدیریت پسماند و توزین پسماندها(به مدت یک هفته مستمر) جمع آوری گردید، سپس محتوای آموزشی طراحی شد. در مرحله دوم 2 ماه پس از مداخله آموزشی گروه های درمان و خدمات مجددا پرسشنامه ها را پاسخ دادند، تکمیل چک لیست و توزین پسماندها نیز انجام شد. داده های جمع آوری شده با استفاده آزمون های تی زوجی و ویلکاکسون تجزیه و تحلیل شدند.

 پس از انجام مداخله آموزشی در نمرات آگاهی (001/0>p)، نگرش (001/0>p)، نرم های انتزاعی (001/0>p)، کنترل رفتاری درک شده (001/0>p) و قصد رفتاری (001/0>p) هر دو گروه درمان و  خدمات تفاوت معنی داری دیده شد. پس از مداخلات آموزشی نیز تفاوت معنی دار در سرانه پسماند عادی (05/0>p) مشاهد شد. در سرانه پسماندهای عفونی، نوک تیز و برنده و شیمیایی دارویی تغییر معنی داری مشاهده نشد (05/0≥p). مدیریت پسماند در زمینه تفکیک (001/0>p) جمع آوری (001/0>p)، حمل (001/0>p) و دفع (001/0>p) اختلاف معنی دار داشت. زیرساخت مدیریت و نگهداری موقت قبل و بعد از مداخله آموزشی یکسان بود.

 یافته های پژوهش حاضر نشان داد که مداخلات آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه ریزی شده در ارتقا آگاهی کارکنان درمان و خدمات و بهبود مدیریت پسماندهای بیمارستانی تاثیرگذار بود، هم چنین استفاده از راهبردهای آموزشی و محتوای آموزشی مناسب می تواند در ارتقای کیفی مداخلات آموزشی بیفزاید.