تدوین الگوریتم تصمیم گیری برای پهنه بندی زون هسته در اندوختگاه های زیست کره کشور (مطالعه اندوختگاه دنا)

ایران کشوری است که تاکنون 13 اندوختگاه زیست کره (BR) را به ثبت جهانی برنامه انسان و زیست کره (MaB) یونسکو رسانده است. این برنامه بیان می دارد اگرچه کشورها در پهنه بندی و مدیریت اندوختگاه های زیست کره از استقلال و انعطاف برخوردارند؛ اما باید از طریق پهنه بندی سه گانه و اجرای برنامه های مدیریتی متناسب با اهداف سه گانه حفاظت، توسعه پایدار اقتصادی و تولید دانش و آموزش دست یابند. این مطالعه با استناد به منابع مرجع و تجربه های جهانی، تلاش کرده است با شناسایی و معرفی معیارها و شاخص های مکانی، پهنه بندی هسته، به عنوان یکی از سه پهنه اصلی BR به کمک الگوریتم تصمیم گیری و روابط خطی ریاضی، الگوی علمی و قابل تعمیمی برای پهنه بندی هسته در کلیه اندوختگاه های زیست کره کشور ارایه نماید. این پژوهش 5 معیار الزامی و 6 معیار ترجیحی را با استناد به پژوهش های مشابه و روش دلفی برای پهنه بندی هسته BRs در کشور شناسایی کرد. برای تعیین پهنه هسته با رعایت سهم هسته از اندوختگاه در دامنه 5 تا 20 درصد، استقرار هسته در اکوسیستم های معرف کشور (با پوشش حداقل 10 درصد)، تامین نیاز زون حفاظتی مناطق با عنوان ملی (به میزان حداقل 20 درصد)، هسته اندوختگاه زیست کره دنا پهنه بندی و برای پرهیز از رویه های سلیقه ای، در اقدام های مشابه الگوریتم تصمیم گیری و روابط خطی تلفیق شاخص های هر معیار و معیارهای زون هسته ارایه شد. پهنه هسته اندوختگاه زیست کره دنا با استفاده از 5 معیار الزامی معرف بودن، بکر و طبیعی بودن، گونه های حفاظتی، اهمیت زیستگاهی و حساسیت و آسیب پذیری زیستی زیستگاه و معیار ترجیحی یکپارچگی، به صورت 6 لکه مجاز به صورت خوشه ای شناسایی شد، مجموع وسعت این لکه ها به میزان 26928 هکتار، حدود 11 درصد اندوختگاه را پوشش می دهد، لکه های هسته 10 تا 13 درصد اکوسیستم های معرف، حدود 26 درصد پارک ملی دنا و 20 درصد منطقه حفاظت شده دنای غربی و شرقی را پوشش دادند.