بررسی تاثیر کاشت درختچه سیاه تاغ بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: مراتع شهرستان مه ولات)

در این تحقیق، تاثیر گونه درختی سیاه تاغ (Haloxylon aphyllum) بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک زیراشکوب با توجه به سن گیاه مورد بررسی قرار گرفت. بدین صورت که تاثیر درختچه سیاه تاغ 2، 5 و 10 ساله در دو عمق 30-0 سانتیمتر و 60-30 سانتیمتر بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شامل مولفه های ازت کل، فسفر کل، پتاسیم، کربن آلی خاک، بافت خاک، اسیدیته، هدایت الکتریکی و نسبت کربن به نیتروژن خاک ارزیابی شد. در این تحقیق، 30 نمونه خاک از زیراشکوب سیاه تاغ (برای هر سن 10 نمونه و برای هر عمق 5 نمونه) و 30 نمونه از فضای بین درختچه های تاغ برداشت و در آزمایشگاه، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن ها اندازه گیری شد. سپس داده های به دست آمده با استفاده از آزمون های تجزیه واریانس و آزمون من -ویتنی در محیط نرم افزار SPSS تحلیل شد. نتایج نشان داد که حضور درختچه سیاه تاغ و سن آن در هر دو عمق مورد مطالعه، تاثیر معنی داری بر مقدار اسیدیته دارد، درحالی که تاثیر معنی داری در هدایت الکتریکی خاک ندارد. تفاوت معنی داری بین بافت خاک در منطقه آزمایش و منطقه شاهد مشاهده شد اما مقدار شن، سیلت فقط در درختچه های دو ساله و در هر دو عمق در زیر درختچه تاغ و فضای بین درختچه ها تغییر معنی‎ دار داشتند. کاشت گیاه سیاه تاغ بر نیتروژن و کربن آلی در عمق 30-0 سانتیمتر تاثیر معنی داری داشته، اما در عمق 60-30 سانتیمتری تاثیری نداشت. سن گیاه سیاه تاغ در هر دو عمق مورد مطالعه بر مقدار نیتروژن و کربن آلی خاک تاثیر معنی داری گذاشته است. کاشت گیاه سیاه تاغ در هیچ یک از دو عمق مورد مطالعه بر متغیر فسفر، پتاسیم و شاخص تجزیه لاشبرگ (نسبت کربن به نیتروژن C/N) خاک تاثیر معنی داری نشان نداد اما سن گیاه در هر دو عمق بر پتاسیم خاک و در عمق 30-0 سانتیمتر بر فسفر خاک تاثیر معنی داری نشان داد. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که اثر سن گیاه بر تغییر خصوصیات شیمیایی خاک زیر آن معنی دار بوده و با افزایش سن توده، این اثر مشهودتر است.