استقلال و بی طرفی قضات در حقوق بین الملل موضوعه

یکی از مهم ترین مبانی و معیارهای محاکمه عادلانه، حق برخورداری از دادرسی توسط محکمه ای مستقل و بی طرف است که منجر به احقاق حق و تامین حقوق شهروندان نیز می شود. این اصل، یک اصل کلی حقوق به شمار می آید که اغلب اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر به آن توجه فراوانی دارند. استقلال و بی طرفی از اصول مهم در دادرسی محسوب می شود. این دو عبارت با یکدیگر هم پوشانی بسیاری دارند. با این حال این دو عبارت دارای مفهوم یکسانی نیستند. حق دادرسی در یک دادگاه مستقل و بی طرف، از مهم ترین حقوق شهروندان اجتماع است که در قوانین داخلی و اسناد بین المللی پیش بینی شده است که موجب یک دادرسی عادلانه است. استقلال در دادرسی های بین المللی به معنای عدم تاثیرپذیری و عدم تابعیت دادگاه و دادرسی از عوامل خارجی و فشارها از جمله دولت ها، سازمان های بین المللی و افراد قدرتمند است. این مفهوم در نظام داخلی از نظریه تفکیک قوای مونتسکیو نشات می-گیرد و به معنای عدم اعمال نفوذ قوه مجریه بر قوه قضاییه است. به عبارتی استقلال یک عامل بیرونی اما بی طرفی یک عامل درونی به شمار می رود که به معنای عدم جانبداری و طرفداری قاضی در طول رسیدگی از یکی از طرفین دعوا است. اصولا یکی از عوامل تامین کننده بی طرفی، استقلال است. در رسیدگی ها و دادرسی ها اصل بر بی طرفی و استقلال قضات و عوامل تشکیل دهنده دادگاه است که تضمین کننده یک دادرسی عادلانه و منصفانه است.