بازشناسی ظرفیت های فقهی حقوقی در حفاظت محیط زیست

حفظ و حمایت از محیط زیست و سالم نگه داشتن آن، به عنوان یکی از مهمترین نیازهای اساسی برای ادامه حیات، مورد توجه و عنایت همگان قرار گرفته است. هدف در این نوشتار، بازشناسی ظرفیت های فقهی حقوقی در حفاظت محیط زیست می باشد که در قرآن، گفتار و رفتار پیامبر خدا و ایمه (علیهم السلام)، اخلاق اسلامی، تمدن و فقه اسلامی وجود دارد و می توان با بهره برداری از این ظرفیت ها به پی-ریزی قوانین اجتماعی و فردی بر اساس احکام اسلامی یاری رساند و از این رو بازشناسی ظرفیت های موجود در منابع فقهی در حفاظت محیط زیست دارای اهمیت است. بعلاوه حفاظت از محیط زیست از مباحث مهم و کاربردی روزگار است که به پردازش و تحقیق در حوزه های مختلف از جمله فقه اسلامی نیاز دارد. همچنین حق بهره مندی از محیط زیست را باید از مصادیق مهم حقوق بشر یاد نمود که شرع مقدس در آموزه های خود و در قرآن کریم ضمن یادآوری این مطلب، بر مصونیت طبیعت و منابع طبیعی و تعادل زیست محیطی از هر گونه تجاوز و تعدی تاکید ورزیده است و بر این اساس، تجاوز و تعدی به طبیعت را فساد در زمین دانسته که عذاب اخروی و مسیولیت دنیوی را در پی خواهد داشت. در این نوشتار، مبانی فقهی حق بهره مندی از محیط زیست سالم، از دیدگاه قواعد فقهی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و تاثیر شگرفی را که این قواعد می تواند بر وضع قوانین و استنباط احکام شرعی در حوزه حفاظت محیط زیست داشته باشد تحقیق و تبیین می نماید.