واکاوی مهم ترین مبانی کلامی قانون گذاری قرآن کریم

قرآن کریم دارای معارف گسترده و فراوان در حوزه های گوناگون است و یکی از مهم ترین آنها حوزه قوانین و احکام است. روشن است که قوانین و احکام در هر مکتبی بر اساس مبانی خاص خودش است و طبیعتا آثار ویژه هم دارد. با توجه به ویژگی های قرآن کریم، قوانین و احکام قرآن بر اساس مبانی متعدد است که مهم ترین آنها مبانی کلامی است. حال سخن در این است که قوانین و احکام در قرآن کریم بر اساس کدام مبانی کلامی است؟ روشن است که پاسخ به این پرسش، تفاوت اصل و فرآیند و گستره قانون گذاری قرآن و تفاوتش با قانون گذاری و قوانین بشری و نیز آثار مترتب بر آن را روشن کرده و در نتیجه ابعاد و زوایای قوانین و احکام قرآن کریم در مقایسه با قوانین بشری را تبیین می کند. این مقاله که با روش تحلیلی توصیفی نگارش یافته، مهم ترین مبانی کلامی قانون گذاری در قرآن کریم را «مبنای هستی شناسی هدفمندی قوانین و لحاظ مصالح و مفاسد واقعی در آن»، «مبنای خداشناسی وضع قوانین از سوی خدای متعال» و «مبنای انسان شناسی وجود روح انسان» بیان نموده و در هر کدام از آنها آثار مترتب و شواهد قرآنی برای آنها ذکر کرده است.