بررسی فیتوشیمیایی عصاره هیدروالکلی گیاه گاوزیره .Polylophium involucratum (Pall.) Boiss برداشت شده از ارتفاعات جواهرده رامسر و تعیین اثرات سیتوتوکسیک آن بر روی لوسمی میلویید مزمن

امروزه عواملی مانند بروز حساسیت ها، پیدایش عوارض جانبی داروها، سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک و نیاز بدن به ترکیبات آنتی اکسیدان، اهمیت گیاهان دارویی را مورد توجه قرار داده است.

از این رو، هدف از پژوهش حاضر، بررسی فیتوشیمیایی عصاره هیدروالکلی گیاه گاوزیره برداشت شده از ارتفاعات جواهرده رامسر و تعیین اثرات سیتوتوکسیک آن بر روی لوسمی میلویید مزمن می باشد.

بدین منظور، دانه های گیاه گاوزیره از ارتفاعات جواهرده رامسر جمع آوری و با استفاده از دستگاه مایکروویو عصاره گیری انجام شد. سپس با استفاده از آزمون های فیتوشیمیایی به صورت کمی و کیفی، تعیین فعالیت ضد باکتریایی به روش انتشار دیسک و در نهایت، ارزیابی اثر سمیت سلولی بر روی رده سلول سرطانی K562 با استفاده از روش MTT مورد بررسی قرار گرفت.

غربالگری فیتوشیمیایی عصاره هیدروالکلی گیاه گاوزیره وجود متابولیت های ثانویه از قبیل فلاونویید ها، ترپنویید ها، کومارین ها، کاردیاک گلیکوزید ها، تانن ها، فنول ها، کینون ها و ساپونین ها را تایید کرد. مقدار کل ترکیبات فنولی و ترکیبات فلاونوییدی به ترتیب 2±12/93، 7±7/58 میلی گرم بر میلی لیتر محاسبه گردید. درصد مهار رادیکال آزاد 0/5±57/70 و مقدار IC50 0/66 میکروگرم بر میلی لیتر بدست آمد. قطر هاله عدم رشد، در باکتری گرم منفی اشریشیاکلی و باکتری های گرم مثبت استافیلوکوکوس اوریوس و باسیلوس سریوس به ترتیب 25، 10 و 10 میلی متر مشاهده شد. همچنین نتایج سمیت سلولی نشان داد که عصاره هیدروالکلی گیاه گاوزیره، وابسته به دوز می باشد که در غلظت 50 میکروگرم بر میلی لیتر بیشترین اثر سمیت مشاهده گردید و در غلظت 20 میکروگرم بر میلیلیتر در زمان 24 ساعت نیز بیشترین اثر توان زیستی مشاهده شد که میزان IC50 آن برابر با 0/03±50/35 میکروگرم بر میلی لیتر با سطح معناداری 5% تعیین گردید.

بر اساس نتایج بدست آمده، به طور کلی یکی از راهکارهای موثر در درمان سرطان استفاده از ترکیبات موثره گیاهی به شمار می رود و احتمالا متابولیت های ثانویه موجود در عصاره گیاه گاوزیره می تواند یک روش امیدبخش در درمان سرطان باشد که نیازمند مطالعات و انجام آزمایشات بیشتر در آینده است.